Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) küresel terörle mücadelesinde görev alan Amerikan askerleri ABD’nin Afganistan’da verdiği tarihinin en uzun mücadelesini eleştirdi. Gaziler, savaşın maliyetine dikkat çekerek “değdi mi?” sorusunu yöneltti.
ABD’deki Brown Üniversitesi tarafından yapılan “Savaşın Maliyeti” adlı çalışmaya göre Afganistan’da 20 yıl süren çatışmalarda 3 bin 500 Amerikan ve müttefik kuvvetler askeri, 47 binden fazla Afgan sivil, 66 binden fazla Afgan birlikleri hayatınını kaybetti, 2 milyon 700 binden fazla Afgan halkı ülkesini terketti.
ABD Başkanı Joe Biden’ın Afganistan’dan çekilme kararını değerlendiren Amerikan ordusunun özel operasyonlar birliğinde görev yapan deniz piyade Jason Lilley Reuters haber ajansına “Savaşı yüzde yüz kaybettik. Oraya gidişimizin tek sebebi Taliban’ı yok etmekti ve biz bunu yapmadık. Taliban orayı ele geçirecek” diye konuştu.
ABD’nin terörle küresel mücadelesi kapsamında Irak ve Afganistan’da 16 yıl görev yapan Lilley savaşa Amerikan birliklerinin düşmanı yeneceği, Afganistan ekonomisini canlandırıp kalkındıracağı inancıyla katıldı.
Lilley’nin fikrini Taliban’a bağlı bir mahkumun “tıpkı Sovyetler gibi Amerikalıların da savaşa olan inancını kaybedeceğini bildiklerine ve ABD’nin gitmesini bekleyeceklerine” dair sözleri değiştirdi.
“Yıllarca Amerikan bayrağına bakamadım”
Afganistan’da birçok arkadaşını kaybeden ya da ömür boyu sakatlanmasına şahit olan Amerikalı asker, geri döndükten sonra fiziksel olarak gücü yerinde olsa da kendisini ve arkadaşlarını bu “kazanılamayacak” savaşa gönderen ülkesine olan öfkesi sebebiyle yıllarca Amerikan bayrağına bakamaz hale geldi.
Tarihçilerin neden Afganistan’ı “imparatorlukların mezarı” olarak adlandırıldığını orada görev yaptığı sırada anladığını belirten ve ülkesini ve hayatı yeniden sorgular hale gelen 41 yaşındaki Lilley geldiğinden bu yana psikolojik destek alıyor.
Afganistan 19uncu yüzyıl boyunca iki defa İngilizler tarafından işgal edildi ve 1842’de tarihinin en büyük askeri yenilgilerinden birine uğradı. 1979 ile 1989’a yılları arasında Afganistan’ı işgal eden Sovyetler Birliği ise 15 binden fazla askerin ölümü ve binlerce askerin yaralanmasının ardından ülkeyi terketti.
“Vietistan”
Lilley gibi ABD’nin terörle küresel mücadele operasyonlarına savaşlara katılanlar Afganistan’ı “Vietistan olarak tanımlıyor.
Afganistan ve Vietnam’ı kıyaslayan gaziler, her ki savaşta da net bir amacın olmadığını, savaşlar süresince birden fazla Amerikan başkanının görev başına geldiğini ve her iki savaşın da öfkeli ve üniformasız bir düşmana karşı yapıldığını belirtiyor.
Ülkede herkes Lilley ve diğer bazı gazilerin görüşlerini paylaşmasa da, Biden’ın çekilme kararı genel olarak her iki parti tabanından da destek görüyor.
Reuters’ın Ipsos şirketi üle 12-13 Tmmuz tarihlerinde yaptığı bir kamuoyu yoklamasında 10 Demokrat’tan üçü ve 10 Cumhuriyetçi’den dördü Amerikan askerlerinin Afganistan’a kalması düşüncesinde.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***