Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre Türkiye’de 3 milyon 700 bin Suriyeli sığınmacı yaşıyor. Gündemden düşmeyen Suriyelilerin aşılanmadığını savunanlar oluyor. Türkiye’deki sığınmacılar, aşı hakkında istifade ediyor mu?
Türkiye’de koronavirüs (Kovid-19) aşılama çalışmaları hızla devam ediyor.
18 yaş ve üstü herkes randevusunu alıp aşısını yaptırabiliyor.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın verdiği bilgiye göre yakın zamanda 55 milyon kişinin ilk aşısının vurulmuş olması hedefleniyor.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için durum böyle. Peki Türkiye’de yaşayan yabancılar (sığınmacılar) için durum ne?
Sosyal medyada, Suriyelilerin aşılanmadığı ileri sürüldü.
Türkiye’de toplumsal bağışıklığın sağlanması için halkın yüzde 70’nin aşılanması gerekirken sığınmacıların kapsam dışında tutulduğu iddia edildi.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre Türkiye’de 196 farklı ülkeden yaklaşık 5 milyon 500 bin sığınmacı yaşıyor.
Bunların büyük bölümünü ülkelerindeki iç savaştan dolayı göç etmek zorunda kalan Suriyeliler oluşturuyor.
Suriyelilerin sayısı 3 milyon 700 bin. Birçok ilde ikamet eden Suriyeliler aşılanmadığı iddiası gerçeği yansıtmıyor.
“Kayıtdışı göçmen nüfus aşıya ulaşamıyor”
Konuyla ilgili Independent Türkçe’ye konuşan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, kayıtlı olan ve numaraları 9 ile başlayan Suriyeli mültecilerin aşıya ulaşabildiğini söyledi.
Yaşa göre gruplandırmalar yapılan Türk vatandaşları gibi mültecilerin de aşıdan faydalandığını kaydeden Fincancı, “Şöyle bir sorun var; Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çalışanları için randevu sistemi açıldı. Ancak Suriyeli göçmenlerde güvencesiz çalışma çok yaygın. Güvencesiz çalışanların aşılama grubuna girmesi yaş ile mümkün. Şimdi 18 yaş üstü içinde randevu açıldığı için yaş sınırı aranmadan aşıya ulaşabilecek” dedi.
Türkiye’deki kayıtdışı göçmen nüfusunun aşıya ulaşmasında çok ciddi sınırlılıklar olduğunu aktaran Fincancı, “Bu göçmen nüfus kayıtdışı olduğu için geri gönderilme kaygısı nedeniyle sağlık kuruluşlarına başvurmuyor. Çoğu ülkelerindeki ihlallerden kaçmış ve geri gönderildiğinde yeniden bu ihlallere maruz kalma riski taşıyor. Bu grubun aşı olanağından yararlanmasında çok ciddi sınırlılıklar var” diye konuştu.
Sadece Suriyeliler değil, Türkiye’de ikamet eden tüm sığınmacılar aşılama hizmetinden faydalanıyor. Ancak kayıtdışı sığınmacılar için durum farklı.
“Afganistan ve Somalili mülteciler kayıtsız grupta”
Uluslararası Mülteci Hakları Derneği (UMHD) Başkanı Abdullah Resul Demir de kayıtlı olan tüm mültecilerin sırası geldiğinde rahatlıkla aşı olabildiğini söyledi.
Koronavirüs aşısı olmuş çok sayıda Suriyeli tanıdığı olduğunu ifade eden Demir, “Ayrıca sağlık merkezin hemşire olarak çalışan bir yakınım var. Yakınım bizzat bana ‘Suriyeli mültecilere aşı yapıyoruz’ bilgisini paylaştı. Farklı yerlerden benzer cevaplar aldık” dedi.
Kayıtsız mültecilerin aşıya erişemediğini aktaran UMHD Başkanı Abdullah Resul Demir, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Mülteciler sistem üzerinden randevularını alıp aşı olabiliyorlar. Bu kayıtlı tüm mülteciler için geçerlidir. Fakat kayıtsız olanlar aşı olamıyor. Afganistan ve Somali’den gelen mülteciler genelde bu kayıtsız grupta yer alıyor. İşin bitiminde kayıtsız olan mülteciler içinde bir çare bulunur diye düşünüyorum.”
“Aşı olamadıkları gibi eğitimden de yararlanamıyorlar”
Suriye Dernekleri Federasyonu Başkanı ve çözüm masası koordinatörü Mehdi Davut da ikamet iznini ibraz eden tüm mültecilerin aşı olabildiğini kaydetti.
Davut, ikametgah izninin bulunduğu kenti terk eden mültecilerin aşı olamadığına dikkati çekerek, “Türkiye ve Rusya anlaştığında 60 bin civarında Suriyeli ülkelerinde geri döndü. Rusya anlaşmaya uymayınca Suriye’ye dönen insanların neredeyse tamamına yakını tekrar Türkiye’ye geri döndü. Bunlara ikametgah izni verilmedi. Bunlar aşı olamadığı gibi sağlık ve eğitim gibi temel haklardan da yararlanamıyorlar” ifadelerini kullandı.
Suriyeli mültecilerin koronavirüse yakalanmasıyla ilgili Gaziantep Valiliği’nin konuyla ilgili bir çalışma yaptığını ifade eden Davut, “Valiliğe göre koronavirüse yakalanan mültecilerin oranı onda bir. Elimde veri yok ancak tüm Türkiye’de koronavirüs kaynaklı hayatını kaybeden mültecilerin sayısı bini geçmedi” diye konuştu.