Onlara rastlamak çok zor değil. Marsilya’nın limanında, parklarında hatta sahil şeridinde. Plastik her yerde ve sadece Fransa’nın güneyindeki doğayı bozmakla da kalmıyor.
Akdeniz’e atılan plastik nesnelerin yok olması 400 yıldan fazla sürüyor ve tüm besin zincirini de zehirliyor.
Brice Masi ve Kevin Pinçon deneyimli iki dalgıç. Plastik atık topluyorlar ve yarım saat geçmeden su altındaki ağları doluyor. Pinçon, “Plastik ambalajlardan teneke kutulara, cam şişelerden çakmağa çok fazla atıkla karşılaşıyoruz” diyor.
Biyolog ve girişimci olan Brice Mais ise işi biraz daha ileri taşıyarak plastik atık takibi yapabilecek bir uygulama üzerinde çalışıyor. Click Dive’ın kurucularından Masi, deniz ve okyanuslardaki gidişatın net resmini görebilmek için denizlerle ilgili tüm verileri toplamaya çalıştıklarını söylüyor.
Akdeniz’e her yıl 600 bin ton plastik atık atılıyor. Fransa, en fazla atığı üreten ülkelerden biri. Birleşik Krallık, İspanya ve İtalya gibi ülkeler atıkların yüzde 40’ını geri dönüştürürken, Fransa’da bu oran yüzde 24’ü geçmiyor.
Fransa, geri dönüştürülmüş atık seviyesini 2040 yılına kadar yüzde 100’e çıkarmayı hedefliyor ancak imkanlar yetersiz, plastik ambalajların büyük çoğunluğu da geri dönüşüme uygun olmayan materyaller içeriyor.
Atıktan para kazanan firma daha az atık için çözüm önerileri üretiyor
Marsilya’da, Lemon Tri Marseille adlı bir şirketin çalışanları, işletmelerden ve üniversitelerden gelen kilolarca plastik atığı ayrıştırıyor. Söz konusu firma sadece atık toplamıyor. Ayrıca hizmet sunduğu kurumlara, atıkların daha kolay ayrıştırılması için çözüm önerileri de sunuyor. Nihai emel ise plastik atığı en aza düşürmek.
Şirketin direktörü Guillaume Pellegrin, “Aslında daha fazla atık topladığınızda daha fazla kar edersiniz ancak bizim yaklaşımımız atığı, toplama aşamasına gelmeden kaynağında azaltabilmek. Biz de bu hedefe ulaşmak için stratejiler uyguluyoruz.” diyor.
Çevresel sorunun çözümü, şüphesiz daha az plastik kullanmaktan geçiyor. Gıda sektöründe çalışan Khadidja Thierry de işletmesini sıfır plastik anlayışı çerçevesinde kuranlardan. Cam daha pahalıya mal olsa dahi plastik şişe kullanmıyor, paketleme için de malzemeleri asgari düzeyde tutuyor. Thierry, “Şirketimi ayakta tutmak için vatandaş olarak sorumluluklarımı unutmak istemiyorum” diyerek de örnek bir tutum sergiliyor.
Şirketlerin çevreye daha duyarlı olmasını teşvik eden Sıfır Plastik Atık Mücadelesi’nin kurucusu Stephanie Dick, firmalara maddi kayba uğramadan nasıl sıfır atığa yönelebilecekleri konusunda yol gösteriyor. “Geri dönüşüm olsa bile çevreyi kirletmeye devam ediyoruz” diyen Dick, geri dönüşümün uzun vadeli bir çözüm olmadığını, plastik kullanımını azaltıp, tekrar kullanılabilen ambalajlara ağırlık verilmesi gerektiğini söylüyor.
Avrupa’da plastik üretiminin yıllık cirosu 350 milyon euro
Fransa’da 2040’a kadar tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması öngörülüyor. Çevreci kurumlar bu planların yeterince bağlayıcı olmayacağı kanısındayken, plastik üreticileri de gerçekçi bulmuyor. Üreticileri kaygılandıran diğer bir husus ise 2019’da 350 milyon euro ciroya ulaşan sektörün büyümesine yansıyacak darbe.
*Gazetecilerimiz, ‘euronews Yeşil Hafta’ kapsamında, daha iyi bir gelecek için Avrupa genelinde sunulan çözüm önerilerini araştırıyor.