Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaz aylarında toplumsal bağışıklık kazanılırsa iki doz aşı yaptıranların maske takmayabileceğini söyledi.
AA’nın haberine göre Koca, dünkü kabine toplantısı sonrasında, basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Bazı bilim kurulu üyelerinin maske takmanın bırakılabileceği tarih olarak ekim ayını işaret etmesine ilişkin değerlendirmesi sorulan Koca, maskenin bırakılması için toplumsal bağışıklığın sağlanması gerektiğini belirtti.
Toplumun en az yüzde 60’ı aşılandığında toplumsal bağışıklığın oluşacağını bildiklerini ifade eden Koca, “Yaygın aşılama yapmadıkça maske takılmamasını önermeyeceğiz. Toplumsal bağışıklık oluştuktan sonra aşı olanların maske takma zorunluluğu söz konusu olmayabilir” dedi.
Erken dönemde bütün aşıların bulaşıcılığı önlediğinden emin olmadıklarına dikkati çeken Koca, şunları söyledi: “BioNTech’in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin, BioNTech aşısı için yüzde 90 üzerinde bulaşıcılığı önlediğini söylemişti ama diğer aşılarla ilgili emin değiliz. Yüzde 60-70 aşılama bitmedikçe kişisel tedbirlerin maskeyle devre dışı kalmasını önermiyoruz. Bu eylül sonrası devreye girer. Aşılamayı sağlayarak bu dönemde okulların, üniversiteler dahil olmak üzere normal hayata dönecek şekilde açılmasını hedefliyoruz. Birçok kişi de maske takmaya devam edecek. Bu durum, tamamen kişisel bir tercihle söz konusu olacak. Toplumsal bağışıklığın olduğu dönemde maskeyi daha çok enfeksiyonu olanların takması gerektiğini önemsiyoruz. Şimdi 2 metre mesafeyi koruyabilmeniz halinde maske takmanız gerekmez. Bunun nasıl bulaştığını biliyoruz. Herkesin bu çerçevede kişisel tedbirini alması gerekir.”
Araştırmalar, BioNTech gibi yüzde 90’ın üstünde koruma sağlayan aşılar kullanıldığı takdirde, sürü bağışıklığının sağlanması için toplumun en az üçte ikisinin aşılanması gerektiğini ortaya koyuyor. Kullanılan aşının etkinlik Sinovac aşısı gibi yüzde 50-60 düzeyinde olduğunda tüm toplumun aşılanması bile sürü bağışıklığının kazanılmasına yetmiyor. Türkiye’de aşılama oranı henüz istenen düzeye ulaşmadı. İki doz aşıyı tamamlayanların oranı yaklaşık yüzde 15 düzeyinde.
‘Yerli aşı’da son durum
Koca, şu an birinci faz çalışması süren üç yerli aşının olduğunu, ikinci faz aşamasına gelmek üzere olan bir aşının da sonuçlarının değerlendirildiğini aktardı.
Üçüncü faz aşamasına geçen bir aşının olduğunu anlatan Koca, sözlerini şöyle sürdürdü: “Faz-3 için olması gereken doz üretimi tamamlandı. Stabilizasyon dediğimiz iki haftalık süresi var. Eğer stabilizasyonda sorun çıkmazsa iki hafta sonra Faz-3 safhasına başlamış olacağız. Asgari iki yerde üretimi erken dönemde başlatmak istiyoruz. Eylül ayında ilk aşımız kullanılabilir olsun istiyoruz. Nazal aşı çalışılıyor, protein üretimi tamamlandı. Burada özellikle verimliliği artırmak önemliydi, bu başarıldı. Hayvan çalışması da devam edecek. Hayvan çalışması yeni versiyonla yapılacağı için 1,5 aylık zaman dilimi var.”
Koca, sözleşmelere göre aşılar geldiği takdirde erken dönemde normal hayata dönülebileceğini dile getirdi.
Bakan Koca, “Uğur hocayla görüşmemizde 12 milyon ihracat izni aldığını söyledi. ‘Bu haftadan itibaren gelecek hafta sonuna kadar bu 12 milyon aşıyı peyderpey gönderiyoruz’ dediler. Uğur Hoca’nın söylediği şekilde eğer 30 milyon aşı gelir, takvim işlerse haziran sonu 20 yaşa kadar ineriz” ifadelerini kullandı.
Aşılama oranına ilişkin soru üzerine Koca, şunları kaydetti: “Oran giderek yükseliyor. Dünyadan farklı olarak iki hatta üç aşıyla tercih hakkı vererek konforlu bir aşı dönemi hazırladık. Almanya veya Fransa’da üç tane aşıyı tercih etme durumunuz yok. Eylülde yerli aşı devreye girdiğinde biz zaten herkesi aşılamış olacağız. O dönemde yerli aşı daha çok hatırlatıcı doz olarak devreye girecek. Vatandaşımızın bir kısmı yerli aşıyı bekliyor. Yerli aşıyı tercih edenlere normal aşı olarak yerli aşıyı sunacağız. Eylül için bunu planlıyoruz.”
Bakan Koca, BioNTech’in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin’in ile aşı kampanyasına destek için haziran ayında Türkiye’ye gelebileceğini, gelecek hafta bu konunun netleşeceğini sözlerine ekledi.