İran’ın yeni seçilen Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, göreve başladıktan sonraki dış politika önceliğinin Körfez’deki Arap ülkeleriyle ilişkileri düzeltmek olacağını söyledi.
Cuma günü (18 Haziran) yapılan ve ülke tarihinin en düşük katılımlı seçimlerinden biri olan cumhurbaşkanlığı yarışını kazanarak ülkenin 8’inci Cumhurbaşkanı seçilen Reisi, başkent Tahran’daki Şehit Beheşti Konferans Salonu’nda basın toplantısı düzenledi.
Ülkenin dış politikasının nükleer anlaşmayla sınırlı olmayacağını söyleyen Reisi, “İran dünyayla etkileşim istiyor. Hükümetimin önceliği bölgedeki komşularımızla ilişkileri geliştirmek olacak.” dedi.
Reisi: Suudi Arabistan, Yemen’deki operasyonlarını derhal durdurmalı
Reisi, Suudi Arabistan ve müttefiklerinden Yemen’e yönelik müdahalelerini derhal durdurmalarını istedi.
Riyad liderliğindeki Arap Koalisyonu, 2015 yılından bu yana Yemen’deki İran destekli Husi milislere karşı hava saldırıları düzenliyor.
İran’ın yeni Cumhurbaşkanı, “Komşularla ilişkiler hükümetimizin öncelikleri arasında olacaktır. Suudi Arabistan ile ilişkilerin kurulmasında ve büyükelçiliklerin açılmasında bizce hiçbir engel yoktur.” diye konuştu.
Halkın geçim sıkıntısı ve iş imkanlarının artırılmasının iç siyasetteki öncelikleri olacağını dile getiren Reisi, “Dünya artık yeni koşullarla karşı karşıyadır. Son seçimle birlikte İran’da şartlar değişmiştir. Maksimum baskı politikası başarılı olamamıştır. Bu siyaseti yeniden gözden geçirmeleri ve bundan dönmeleri gerekiyor. Dış siyasetimiz nükleer anlaşma ile başlamayacak ve nükleer anlaşma ile sınırlı kalmayacak.” ifadelerini kullandı.
Batılıların yanı sıra İranlı yetkililer de Reisi’nin nükleer müzakerelerde Tahran’ın duruşunu değiştirmesinin mümkün olmadığı değerlendirmesi yapıyor.
İran’da temel politika konularında son söz dini lider Ayetullah Ali Hamaney’e ait.
“Yaptırımlar kalksa bile Biden’la görüşmeyeceğim”
Bu arada ilk basın toplantısında ABD’yi nükleer anlaşmayı ihlal etmekle suçlayan Reisi, Avrupa Birliği’nin de taahhütlerini yerine getirmediğini söyledi.
“ABD’yi anlaşmaya bağlılığa geri dönmeye çağırıyorum. İran’a uygulanan tüm yaptırımlar kaldırılmalı ve bu Tahran tarafından da doğrulanmalı.” diyen Reisi, yaptırımların kaldırılması halinde ABD Başkanı Joe Biden ile görüşüp görüşmeyeceği yönündeki bir soruya ise “Hayır” yanıtını verdi.
ABD ile İran, Viyana’da nisan ayından bu yana, 2018’de dönemin Başkanı Donald Trump’ın ayrıldığı ve ardından yaptırımları yeniden uygulama koyduğu nükleer anlaşmaya nasıl geri dönüleceği konusunu müzakere ediyor.
Viyana’daki müzakere heyetinin gelişmelerle ilgili kendisine rapor sunduğunu aktaran Reisi, dış siyaset ekibiyle bunları değerlendirdiğini belirtti.
Tahran yönetimi, Washington’ın nükleer anlaşmadan ayrılmasının akabinde uranyum zenginleştirme faaliyetlerine dönerek nükleer silah geliştirme potansiyelini ortaya koymuştu. Tahran ısrarla nükleer silah geliştirme niyetinde olmadığını dile getiriyor.
Batı ve Körfez ülkelerinin nükleer anlaşmayı yeniden canlandırmak için yürütülen müzakerelere balistik füze programının da dahil edilmesi yönündeki önerilerine tepki gösteren Reisi, İran’ın balistik füze programının müzakere edilemez olduğu sözleriyle yanıt verdi.
İran tarihinin en düşük katılımlı seçimi
Cuma günü yapılan seçimde sandığa gitme oranı yüzde 48,8 ile İran devriminden bu yana en düşük seviyede kalsa da “halkın seçimlere gösterdiği katılımla dünyaya mesaj verdiğini” ileri süren Reisi, “Halk tek kelime ile adalet istiyor. Yolsuzluklarla mücadele ve ekonomideki kötü durumun değişmesini istiyor.” dedi.
Sert Batı karşıtı söylemleriyle bilinen 60 yaşındaki Reisi, görevi ağustos ayında devralacak.
Dış basında kendisiyle ilgili yapılan eleştirilere de cevap veren İbrahim Reisi, her zaman insan haklarını savunduğunu iddia etti.
Reisi, Çin ile imzalanan 25 Yıllık Kapsamlı İş Birliği Anlaşmasını da hayata geçireceklerini ifade ederek dışarıdaki İranlıları ülkeye yatırım yapmaya çağırdı.