İngiltere’de yapılan G-7 Zirvesi’nde, Paris ve Londra arasında “Brexit coğrafyası” tartışması yaşandı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, zirve sırasında “Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’ın bir parçası olmadığını” öne sürdü.
Öncesinde İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Macron’a “Fransız mahkemelerinin Toulouse sosislerinin Paris’e gönderilmesini engellemesi halinde nasıl tepki vereceğini” sormuştu.
Bunun üzerine Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada, “Cumhurbaşkanı (Macron), Toulouse ve Paris’in tek bir coğrafi bölgenin parçası olduğunu ve Kuzey İrlanda’nın bir adada olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı, durumun oldukça farklı olduğunu ve bu tür bir karşılaştırma yapmanın doğru olmadığını vurgulamak istiyor.” denildi.
İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab da “AB’nin Kuzey İrlanda’ya Birleşik Krallık’ın bir parçası değil, ayrı bir ülke gibi davranmasını” eleştirerek, bu yaklaşımın İngiltere’nin bölgesine zarar verdiğini söyledi.
Raab, BBC’nin Andrew Marr programına verdiği demeçte, “Carbis Körfezi’ndeki çeşitli AB rakamları, aylardır ve yıllardır Kuzey İrlanda’yı bir şekilde ayrı bir ülke olarak nitelendiriyor, bu yanlış. Bu, gerçekleri anlamakta bir başarısızlık” dedi.
İngiliz yönetimindeki bölge derinden bölünmüş durumda. Birçok Katolik milliyetçisi İrlanda ile birleşmeyi arzularken, Protestan sendikacılar Birleşik Krallık’ta kalmak istiyor.
İngiltere’nin 2016 yılında Avrupa Birliği’nden ayrılma yönünde oy kullandığından bu yana, iki taraf AB üyesi İrlanda ile kara sınırı olan Kuzey İrlanda hakkında ne yapılması gerektiği sorununu çözmeye çalışıyor.
Johnson-Macron gerginliği
İngiltere Başbakanı Johnson, Londra’nın AB ile bir ticaret anlaşmazlığında toprak bütünlüğünü korumak için “ne gerekiyorsa yapacağını” ve çözüm bulunamaması halinde acil durum önlemleri alacaklarını söyledi.
Macron da Johnson’a bloktan ayrılmanın bir İngiliz kararı olduğunu hatırlattı. Elysee, “İngiltere’nin AB’den çıkışının bir İngiliz kararı olduğunu ve verilen söze bağlı kalmanın gerekli olduğunu (Johnson’a) hatırlattı” açıklaması yaptı.
Raab: İngiltere, Kuzey İrlanda konusunda AB ile gerilimi azaltmak istiyor
İngiltere’nin AB ile gerilimi azaltmak istediğini söyleyen İngiltere Dışişleri Bakanı Raab, bloğun Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’ın bir parçası olduğunu anlaması gerektiğine dair uyarısını yineledi.
Raab, G7 toplantısı sırasında Sky News’e verdiği demeçte, “Gerginliklerin azalmasını istiyoruz, esnek, pragmatik bir yaklaşım istiyoruz. Sahip olamayacağımız şey, hem Kuzey İrlanda protokolünün çok dengesiz bir şekilde uygulanması hem de Hayırlı Cuma Anlaşması’nın bunun sonucunda baltalanmasıdır” dedi.
İrlanda sorunu
İngiliz imparatorluğunun ilk sömürgesi İrlanda Adası’ndan İngiltere’nin elinde kalan kısmı teşkil eden Kuzey İrlanda, 1960’lı yıllardan 1998’e kadar Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar arasındaki çatışmalara ve terör olaylarına sahne olmuştu. 40 yıla yayılan ve “Sorunlar” diye anılan yıllarda terör olaylarında 3 bin 500 kişi hayatını kaybetmişti.
Ada ancak 1998’de imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması ile sükunete kavuşurken, Kuzey İrlanda’da çatışan tarafların ortaklığına dayalı bir bölgesel yönetim kurulması üzerinde anlaşılmıştı.
Belfast Anlaşması olarak da bilinen metinler, Kuzey İrlanda’da bugün yürürlükte olan bölgesel yönetimin temelini oluşturuyor.
Barış anlaşmasının üzerinden geçen 20 yılı aşkın süreye karşın, bölge halkı arasında güven tam olarak tesis edilebilmiş değil.