BM’den Türkiye kararı: ‘Orhan İnandı ile ilgili hak ihlalini ortadan kaldırın’

Cenevre’deki Uluslararası İnsan Hakları Savunuculuğu Derneği (IAHRA Geneva) Kırgızistan’da kaçırıldıktan sonra haber alınamayan ve Bişkek’teki Türk Büyükelçiliği’nde tutulduğu belirtilen Orhan İnandı ile ilgili, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Komitesi’ne tedbir talepli bireysel başvuruda bulundu. Başvuruyu 24 saat içinde değerlendiren Komite, İnandı ile ilgili telafisi imkansız zararlar doğma ihtimali olduğunu değerlendirdi. Komite, Türkiye hakkında ihlali ortadan kaldıracak önlemler alması yönünde ihtiyati tedbir kararı verdi.

Dernek’ten yapılan açıklamada başvuruyla ilgili şu ifadelere yer verildi:

“Orhan İnandı’nın Kırgızistan’da kaçırılması olayı ile ilgili yürütülen sosyal medya kampanyaları ve uluslararası örgütlere mektuplar gönderilmesinin yanında BM İnsan Hakları Komitesi nezdinde tedbir talepli bireysel başvuru yapılmasında fayda mülahaza edilmişti; Orhan İnandı’nın eşi tarafından bu konuda onay ve temsil yetkisi verilmesi sonrasında hazırlanan ihtiyati tedbir talepli başvuru 10.06.2021 tarihinde saat 11.21’de BM İnsan Hakları Komitesi Sekreteryasına sunulmuştur.”

“Başvurunun olgusal temelini, Orhan Inandı’nın halihazırda Bişkek Türkiye Büyükelçiliğinde olduğu ve Kırgız vatandaşlığından çıkma isteminde bulunması için kendisine işkence ve kötü muamelede bulunulması iddiası oluşturmuştur. WGEID’e GYV tarafından sunulan acil eylem talep dilekçesinde Kırgız makamlarınca gerekli adımların atıldığı ifade edilmiş olmasından dolayı orada yürüyen incelemelere de halel getirmemek amacıyla söz konusu başvuruda Kırgızistan davalı ülke olarak gösterilmemiştir.”

“BM İnsan Hakları Komitesi, telafisi imkansız zararlar doğma ihtimali olduğunu değerlendirdi ve Türkiye hakkında ihlali ortadan kaldıracak önlemler alması yönünde ihtiyati tedbir kararı verdi. Ülkelerin bu ihtiyati tedbir kararına uymaları beklenir. Bu onların Sözleşmeye bağlılıklarının bir gereğidir. Türkiye’den çıkacak böyle bir karara uymasını beklemek iyimser bir beklenti olmakla beraber ancak en azından böyle bir karar Türkiye üzerinde baskıyı bir ölçüde daha artıracak bir gelişme olmuştur. İlerleyen süreçte de Komite yapılan başvuruyu olağan usulleri içerisinde esastan inceleyecektir.
Sekreterya 24 saat içerisinde tedbir talebi ile ilgili değerlendirmeyi yapmış ve olumlu bir karar vermiştir.”

“Kararın olumlu çıkıp Türkiye aleyhinde ihtiyati tedbir kararı verildiğinden önemli bir uluslararası destek elde edilmiş olmaktadır. Türkiye bu karara karşı cevap vermek ve izahatta bulunmak zorunda olacaktır. İlerleyen süreçte Orhan İnandı’nın Büyükelçilikte, Türkiye’nin kontrolünde başka bir yerde ya da Türkiye’de ortaya çıkarılması durumunda Türk Hükümeti uluslararası arenada bunu açıklamakta daha da zorlanacaktır. Bu nedenle olumlu bir kararın bu süreçte Orhan Inandı’nın Kırgızistan toprakları içerisinde serbest kalma olasılığını arttıran bir gelişme olacağı değerlendirilmektedir.”