Arnavutluk Meclisi, Cumhurbaşkanı İlir Meta’nın görevden alınmasına yönelik talebi onayladı. Meta’nın görevden alınması için nihai kararın Anayasa Mahkemesi tarafından alınması gerekiyor.
Milletvekilleri soruşturma komitesinin, Meta’nın nisan ayındaki seçimler öncesinde anayasanın 16 maddesini ihlal ettiği yönündeki raporunun ardından 104’e karşı 7 oyla azil talebini onayladı.
Peki cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasına 1 yıl kala neden böyle bir karar alındı?
Meta neyle suçlanıyor?
Meta, seçimlerde ülkedeki muhalefeti de destekleyerek anayasanın kendisine verdiği ülkedeki birliği garanti altına alma yükümlülüğünü yerine getirmemekle suçlanıyor.
Seçimlerin hemen ardından parlamentodaki 140 sandalyenin 74’ünü kazanan Sosyalist Parti’den 50 milletvekili soruşturma komitesi kurularak Meta’nın anayasayı ihlal edip etmediğinin araştırılmasını talep etti.
Azil kararı için gerekli olan 94 oyu Sosyalist Parti tek başına alamıyordu.
Şimdi ne olacak?
Mecliste onaylanmasının ardından Meta’nın görevden alınıp alınmayacağıyla ilgili nihai kararı Anayasa Mahkemesi 3 ay içerisinde verecek.
Meta’nın görevden alınması için Anayasa Mahkemesi’nden çoğunluk oyu çıkması gerekiyor.
Oturuma en az 6 üyenin katılması ve en az 5 üyenin azil yönünde oy kullanması zorunlu olacak.
Meta karara karşı çıkacak mı?
Meta’nın karara karşı çıkıp çıkmayacağı henüz belli değil fakat cumhurbaşkanı bu süreci daha önce “yasa dışı” olarak tanımlamıştı.
Soruşturmayla görevli komisyon tarafından yapılan oturumların hiçbirine katılmadı. Meta bu komisyonu tanımadığını açıkladı.
Cumhurbaşkanı Sosyalistlerin soruşturma talep ettiği sırada yeni parlamentonun henüz göreve başlamamış olduğunu ve eski milletvekillerinin de geçiş döneminde böyle bir soruşturmaya yetkisi olmadığını savunuyor.
Arnavutluk’ta cumhurbaşkanının pozisyonu daha çok sembolik fakat yargı ve ordu üzerine yetkileri mevcut.
Normalde cumhurbaşkanının apolitik olması beklenirken Meta, Başbakan Edi Rama’nın koronavirüsle mücadele dahil yönetim biçimi eleştirmekten çekinmemişti.