Almanya, yurt dışından gelen imamların sayısını sınırlamak amacıyla kendi imamları yetiştirmek istiyor. Almanya hükümeti tarafından desteklenen “İslam Koleji” adlı dernek 15 Haziran salı günü eğitim hayatına başladı.
İslam Koleji adlı derneğin öncülüğünde başlayan eğitim iki yıl sürecek. İlk dönemde eğitim alan 20 imam adayı yer alıyor.
İslam teolojisi alanında lisans derecesi veya eşdeğer bir diploma sahiplerine açık olan eğitim, stajlarla noktalanan ve uygulamaya odaklanan bir eğitim programı sunuyor .
Yaklaşık 5 buçuk milyon kişi ile Almanya nüfusunun yaklaşık yüzde 6 buçuğunu Müslümanlar oluşturuyor. İslam’ın ülkedeki yeri hakkında çalışmalar yürüten Almanya hükümeti, bu konuda yabancı ülkelere bağımlı olmamak için bir eğitim programı başlattı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, 2018’de milletvekillerinin önünde yaptığı bir konuşmada, “Bu eğitim programı, bizi daha bağımsız yapacak ve bu gelecek için gerekli” diye konuşmuştu.
Almanca dilinde eğitim
Eğitim programının öne çıkan iki özelliği olduğunu vurgulayan İslam Koleji Başkanı Esnif Begiç, “Almanya’daki Müslümanlara yaşamının gerçekliğini yansıtmak istiyoruz ve dersler yalnızca Almanca dilinde verilecek” diye konuştu.
Başkent Berlin’de hapishanede gönüllü imamlık yapan öğrencilerden Ender Çetin ise, “Biz Alman Müslümanlarız, toplumun ayrılmaz bir parçasıyız ve artık Almanya’nın yetiştirdiği imamlardan olma imkanına sahibiz” dedi.
DİTİB ve Milli Görüş projede yer almak istemedi
Ancak Almaya hükümeti tarafından maddi olarak desteklenen imamların eğitimi, dini cemaatlerin sadece kendi personelini eğitme yetkisine sahip olduğu ilkesiyle çeliştiği için de eleştirilere yol açtı.
Almanya’da ne DİTİB ne de ikinci en önemli İslam dini cemaati olan Milli Görüş, İslam Koleji’nin kurulmasına katılmadı. DİTİB geçen yıl Almanya’da kendi eğitim programını başlattı.
Milli Görüş yetkililerinden Bekir Altaş’a göre imamların veya papazların eğitimi “özellikle siyasi olmak üzere dış etkilerden uzak olmalı”.
Ancak İslam Koleji başkanı, “programların geliştirilmesine müdahale etmeyen devletin kesinlikle hiçbir etkisi olmadığını” garanti ediyor.
Almanya’daki imamların büyük çoğunluğu Türkiye’den geliyor
Almanya’da halihazırda görev yapan imamların büyük bir çoğunluğu Türkiye’den geliyor.
Konrad Adenauer Vakfı tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 2 bin ila 2 bin 500 imamın yaklaşık yarısı, doğrudan Türkiye Diyanet İşlerine bağlı olan ve 986 cami veya mescit yöneten Türk derneği DİTİB’e bağlı.
Kalan imamların yüzde 80 ila 90’ı da Kuzey Afrika, Arnavutluk veya Balkan ülkelerinden geliyor.
Çoğu zaman turist vizesiyle gelen bu dini eğitmenler, Almanya’nın kültürel ve sosyal yapısına yabancı kalarak dört ya da beş yıl görev yaptıktan sonra kendi ülkelerine dönüyor.
Berlin doğumlu Türk göçmen bir aileden gelen Çetin, “Bu imamlar, genellikle Türkçeyi her zaman iyi anlamayan gençlerin dilini konuşmuyorlar. Ancak diğer taraftan da Hristiyanların, Yahudilerin, ateistlerin ve Müslümanların yan yana yaşadığı çok kültürlü bir toplumun gerçekleriyle temas halinde olmaları önemli” diyerek dilin önemini vurguluyor.
‘Erdoğan’ın müdahalesi’ iddiası
Ankara’nın din görevlileri ile Almanya’da uyguladığı etki özellikle 2016’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a karşı yapılan başarısız darbe girişiminden bu yana düzenli olarak tartışmaların merkezinde yer alıyor.
Federal Başsavcılık, Ankara’nın talimatıyla Almanya’daki Gülen hareketi mensupları hakkında casusluk yaptıkları gerekçesiyle DİTİB’e bağlı 20’ye yakın imam hakkında 2017’de soruşturma açmıştı. İmamlar topladıkları bilgileri Türkiye’ye iletmekle suçlanırken soruşturma daha sonra kapatılmıştı.