Almanya, eşcinsel ve biseksüel erkeklerin kan bağışı yapmadan önce bir yıl süreyle cinsel ilişkiden uzak kalma zorunluluğunu kaldırmaya hazırlanıyor. Almanya’nın bu kararında Covid-19 salgınının küresel stoklarda yarattığı baskı olduğu belirtiliyor.
Almanya Sağlık Bakanlığı ve Tıp Birliği’nin yeni risk değerlendirmesinde aynı cinsle tek eşli ilişkisi olan erkekler için kan bağışı yaparken uygulanan kısıtlamaların kaldırılmasını öngörüyor.
Reuters haber ajansının aktardığına göre raporda göre birden fazla erkekle ya da yeni bir erkek partnerle ilişkisi olan erkeklerin, ya da karşı cinsle ilişkisi olan ancak sıklıkla eş değiştirenlerin kan bağışı yapabilmesi için cinsel perhiz süresi dört aya düşürülecek.
Bu önlemlerin bir sonraki değerlendirme toplantısında gündeme getirileceğini ifade eden Sağlık Bakanlığı sözcüsünün tam tarih vermediği belirtiliyor.
Muhalefeteki merkez sağ Özgür demokratik Parti’nin LGBT+ sözcüsü bu kararı olumlu karşıladıklarını belirtti ancak kuralların cinsellikle değil kişisel riske odaklanması çağrısında bulundu.
Güveli cinsel ilişkinin önemine vurgu yapan sözcü potansiyel enfeksiyon riskinin kişinin cinsel tercihinden çok kişisel davranışına bağlıdır” diye konuştu.
Diğer ülkelerde kan bağışıyla ilgili kurallar
Covid-19 salgınında aralarında İngiltere ve Avustralya’nın da bulunduğu birçok ülke 1080’lerdeki HIV/AIDS salgınından bu yana yürürlükte olan kan bağışı kısıtlamaları kaldırdı. Bu kısıtlamalar LGBT+ ve tıbbi gruplar tarafından ayırımcı ve zamanı geçmiş olmakla eleştiriliyordu.
Fransa’da da kan bağışında bulunmak isteyen eşcinsel bireyler için 4 aylık cinsel perhiz süresi uygulamasına geçtiğimiz yıl son verilmişti.
Kan bağışıyla ilgili kurallar ülkeden ülkeye değişiyor. İspanya, Portekiz ve İtalya’da cinsel tercihe göre bir ayırım söz konusu değilken, Singapur ve Yunanistan gibi ülkelerde erkeklerle ilişiye giren erkeklerin kan bağışında bulunması tamamen yasak durumda.
Türkiye’de kan bağışı kuralları nelerdir?
Kimler kan bağışı yapabilir?
Türk Kızılayı’nın internet sitesinde 18-65 yaş aralığında 50 kilogramın üzerindeki her sağlıklı birey kan bağışçısı adayı olabileceği belirtiliyor. Yaş aralığına dikkat çekilerek “19 yaşından gün almak, 65’ini doldurmamak gerekir” vurgusu yapılıyor.
İlk kez kan bağışında bulunacaklar için 61 yaşının üst yaş sınır olduğu, 61 yaşından gün almamış olunması gerektiği ifade ediliyor.
Düzenli kan bağışçıları için üst yaş sınırı 65 yaşını doldurduktan, 70 yaşından gün alana kadar kan bağış merkezi doktorunun onayı olmak şartıyla yılda en fazla 1 kez olmak üzere kan bağışlayabiliceği kaydediliyor.
Kimlik ibrazı zorunlu mu?
Kan bağışında kimlik ibrazı zorunlu. Bağışçıların her kan bağışı işlemi öncesinde isim-soy isim, doğum tarihi (gün/ay/yıl), TC kimlik numarasını içeren nüfus cüzdanı, ehliyet veya pasaport ve kalıcı adres bilgilerini vererek kendilerini tanıtmaları isteniyor.
Sorgulama formunu doldurmak zorunlu mu?
Kan bağışı sırasında Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan sorulara eksiksiz cevap verilmesi gerekiyor.
Sitede “Kişi kan bağışı için başvurduğunda mutlaka sorgulama formundaki kişisel ve sağlıkla ilgili soruları eksiksiz cevaplandırmak ve bu formu bizzat onaylamak zorundadır. Sorulan sorular kan bağışımızın ve kanı alacak hasta sağlığı için büyük önem arz etmektedir” deniliyor.
Alınan kanlara test yapılıyor mu?
Alınan bütün kanlara HIV, Hepatit B-C ve Sifiliz testleri uygulanmandığını belirten Türk Kızılayı, test sonuçlarının ve bağışçı bilgilerinin üçüncü kişiler ile paylaşılması Kan Kanunu çerçevesinde yasak oduğuna dikkat çekiliyor.
Test sonuçlarınız ile ilgili olumsuz bir durum söz konusu olduğunda kişiye özel bilgilendirme yapıldığı belirtilen açıklamada, eğer sonuçlar normal ise herhangi bir bilgilendirme yapılmadığı kaydediliyor.
Covid-19 aşısı olduktan sonra bağış yapılabilir mi?
Covid-19 aşısı olduktan sonra semptom gelişmemiş ise aşıdan yedi gün sonra, semptom gelişmiş ise semptomların düzelmesinden yedi gün sonra bağışçı olunabildiği belirtiliyor.
Kızılay ayrıca kan bağışı işlemi boyunca kullanılan tüm malzemeler tek kullanımlık ve steril olduğunun ve kullanılan malzemelerin işlem sonunda kalite standartlarına uygun şekilde imha edildiğinin altını çiziyor.