AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell, AB bakanlarının pazartesi günü Belarus’a yönelik şimdiye kadarki en sert yaptırımları kabul edeceğini açıkladı.
Avusturya Dışişleri Bakanlığı’ndan gelen bilgilerle cuma gününden belli olmaya başlayan yaptırımlara göre birlik, Berlarus’a yeni finansal krediler verilmeyeceği konusunda uzlaşıya varmış durumda.
Borrell, bakanlar toplantısına başkanlık ettiği Lüksemburg’da gazetecilere verdiği demeçte, “Daha geniş bir paket olan yeni yaptırım paketini onaylayacağız” dedi ve toplamda 86 kişi ve kuruluşa, mal varlıklarının dondurulması ve seyahat yasaklarının uygulanacağını söyledi.
AB hali hazırda Belarus devlet başkanı Lukaşenko ve içinde yönetici kadrodan insanların da bulunduğu bir grup kişiye Ağustos 2020 seçimlerinden bu yana kara liste uyguluyor.
Borrell: Bu yaptırımlar büyük zarar verecek
Borrell bakanların ayrıca AB liderlerinin perşembe günkü zirvede onaylamaları için bir dizi ekonomik yaptırım hazırlayacaklarını da söyledi ve “Bu yaptırımlar zarar verecek, Belarus ekonomisine büyük zarar verecek” dedi.
Konuya ilişkin kulis bilgilerine göre bu ekonomik yaptırımların içinde Avrupalı şirketlerin veya vatandaşların Belarus’a yatırım yapmasının, bu ülkeden kısa vadeli tahvil almasının veya AB bankalarının Belarus için yatırım hizmetleri sunmasının yasaklanması bulunuyor. Ayrıca AB ihracat kredileri de sona erecek.
Öte yandan, yaptırımlara ilişkin Avusturya’nın çekinceleri bulunuyordu zira bir Avusturya Bankası olan ‘Raiffeisen Bank International’ aynı zamanda Belarus’taki Priorbank’ın sahibi ve ülkede banka sektöründeki en büyük oyunculardan.
Avusturya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Bu anlaşma ile AB, Belarus rejiminin dayanılmaz baskı eylemlerine karşı açık ve hedefli bir sinyal gönderiyor” denildi. Yani bu çekincelerin giderilmiş olduğu anlaşılıyor.
Maas: Bu işin geri dönüşü yok
“Artık sadece bireylere yaptırım uygulamayacağız. Artık sektörel yaptırımlar da uygulayacağız” diyen Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da şimdi Belarus için özel önem taşıyan ekonomik alanlara ve rejimin gelirine odaklandıklarını söyledi ve ekledi:
“Lukaşenko’ya bu işin geri dönüşünün olmadığını çok ama çok net bir şekilde belirtmek istiyoruz”.
İthalat-ihracat kalemlerinde kısıtlamalar
Ayrıca uzmanlar Belarus’a yönelik birlikten yapılan hangi ihracat kalemleri üzerinde kısıtlamalar ve yasaklamalara gidilebileceğine ilişkin bir liste çıkarmakla görevlendirildi. Bu listede casusluk için kullanılabilecek her türlü iletişim ekipmanı ve av tüfekleri de dahil daha sıkı bir silah ambargosu için gerekli her şeyin olacağı öngörülüyor.
Bunların yanı sıra AB’nin Belarus’tan tütün, petrol, petrol ürünleri ve Belarus’un en önemli ihracat kalemi olan potasyum hidrat (gübre) ithalatına da kısıtlamalar getirme konusunda da anlaştığı belirtiliyor.
Hayata geçmesi halinde bu yaptırımlar şimdiye kadar Belarus’a yönelik en sert adım olacak. Liderler önümüzdeki hafta perşembe günü konuyu bir kez daha görüşüp son kararı öyle verecek.
‘İnsani yardımlar’ tüm finansal yaptırımların istisnası sayılacak ve Belarus vatandaşlarının özel birikimlerinin zarar görmemesi sağlanacak.
Ne olmuştu?
Geçtiğimiz ay bir RyanAir yolcu uçağının içindeki muhalif gazeteciyi almak adına Belarus hava sahasına giren uçağın savaş jetleri ile iniş yapmaya zorlanması dünyada gündem olurken, AB’de bardağı taşıran damla olmuştu.
AB liderleri bu eylemi devlet korsanlığı olarak nitelendirmiş ve gazetecinin derhal serbest bırakılması istenmişti.
1994’ten beri iktidarda olan Başkan Aleksandr Lukaşenko, 23 Mayıs’ta uçaktan alınan gazeteci Roman Protasevich’in ülkede bir ayaklanma başlatmayı planladığını ileri sürüyor ve Batı’yı kendine karşı çok yönlü bir savaş yürütmekle suçluyor.