Litvanya Parlamentosu, Çin’in Doğu Türkistan’da Uygurlara yönelik faaliyetlerini soykırım olarak tanıdı.
Litvanyalı milletvekilleri Birleşmiş Milletler’den (BM) toplama kamplarının soruşturulması çağrısında bulunmasını, Avrupa Komisyonu’ndan ise Pekin ile ilişkileri gözden geçirmesini istedi.
Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Kanada gibi ülkelerin parlamentolarında Çin’in Uygurlara yönelik eylemlerini tanımlamak için “soykırım” terimi kullanılmıştı. Bu ülkeleri propaganda yapmakla itham ederek kınayan Pekin yönetimi ise iddiaları kesin bir dille reddetmişti.
Litvanya Parlamentosu üyelerinin beşte üçü tarafından desteklenen kararın bağlayıcı bir özelliği bulunmuyor. Karar çerçevesinde Çin’den Hong Kong’daki ulusal güvenlik yasasını kaldırması, gözlemcilerin Tibet’e girmesi ve ruhani lideri Dalai Lama ile görüşmeleri de isteniyor.
1940-1991 yılları arasında Sovyet yönetimi altında bulunan Litvanya, Rusya ve Çin gibi Komünist ülkelere yönelik politikaların daha sert hatlar içermesi konusunda girişimlerde bulunuyor.
Geçen Mart’ta Litvanya, Çin’in kendi toprakları olarak gördüğü Tayvan’da bir ticaret ofisi açacağını açıklayarak Pekin’in tepkisini çekmişti.
Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki uygulamaları
Çin’de son yıllarda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller uluslararası kamuoyunca eleştiriliyor.
Pekin’in “mesleki eğitim merkezleri” olarak adlandırdığı, uluslararası kamuoyunun ise “yeniden eğitim kampları” diye tanımladığı yerlerde, Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre en az 1 milyon Uygur Türkü kendi rızası dışında tutuluyor.
Pekin yönetimi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve söz konusu kişilerden ne kadarının sosyal hayata döndüğüne ilişkin bilgi vermiyor.
BM ve diğer uluslararası örgütler, kampların incelemeye açılması çağrılarını yinelerken Çin, kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine izin verdi.
Çin makamları, BM yetkililerinin doğrudan bilgi almak amacıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.