Corona virüsü salgınıyla mücadele kapsamında 29 Nisan’da başlayan 17 günlük tam kapanma süreci devam ediyor. İzmir’de alışverişin merkezi olarak bilinen ve normal günlerde sokakların tıklım tıklım dolu olduğu Kemeraltı’nda kepenklerin çoğu kapalı. Tarihi Kemeraltı’nda dolaşan az sayıdaki insan ise uygulanan istisnalar kapsamındaki çalışanlar.
Dükkanların yoğun olduğu bölgede, esnafın kapalı olması, açık olan lokanta, tatlıcı, kuruyemişçi, kasap gibi esnafın da işlerinin büyük ölçüde azalmasına neden oldu.
“Ne olacağını bilemiyoruz ama artık tükendik”
İşlerin durgun olduğunu belirten lokantacı Özgen Demirayak, VOA Türkçe’ye şunları söyledi: “Eskiden günde 90 kilo, 100 kilo döner satıyordum. Şimdi 30 kilo, 40 kilo satamıyorum. Sürekli kapanıyor. Açık olduğu zamanlarda da eskisi kadar iş yapamıyoruz. Pandemiden dolayı insanlar dışarı çıkmaya korkuyor. 30 bin liraya yakın kira veriyorum. Devlet bana bin lira veriyor. Kredilerimizi ödeyemiyoruz. Kredileri erteliyorlar, ama ertelesen ne olur ki? Bu işin sonu sakat, kepenk indirebiliriz. İşyerimizi kapatmak istemiyoruz, mücadele etmek istiyoruz ama geçekten tıkandık. Bilmiyorum sonumuz ne olacak.”
Bir başka lokantacı, Haşim Ay da sadece paket servis ve gel-al hizmeti verdiklerini hatırlatarak, “Şu anda yüzde 10, 15 ciroyla çalışıyoruz. İşler o denli düşük” dedi. Salgının başından bu yana getirilen kısıtlamalardan en fazla restoranların etkilendiğini kaydeden Ay, “Ne olacağını bilemiyoruz ama artık tükendik. Duamız bir an evvel bu pandeminin bitmesi” diye konuştu.
Bir kahveci intiharı daha
Kısıtlamaların en fazla vurduğu bir başka grup ise kahveci esnafı. İzmir’in Buca İlçesi’nde kahvecilik yapan 50 yaşındaki Erdal Şenözpak ekonomik sebeplerden dolayı 1 Mayıs’ta kapalı olan kahvehanesinde intihar etti. Karabağlar İlçesi’nde bir başka kahveci, 59 yaşındaki Nuri Çengeloğlu da ekonomik sıkıntılara dayanamayarak Mart ayı sonunda evinde intihar etmişti.
İzmir Kahvehaneciler Esnaf Odası Başkanı İsmail Hakkı Kırdı, devletin 14 ayda beş bin lira yardım yaptığını belirterek, “Yeter artık, devlet kahvehaneci esnafına yardım etsin. Bu intiharlar son bulsun” dedi.
Sahil bölgelerine kısıtlama göçü
Getirilen kısıtlamalarla birlikte İzmir’deki denetimler de artmış durumda. Daha önceki kısıtlamalara kıyasla şehirde daha fazla polis kontrol noktası oluşturulduğu gözleniyor. Vatandaşların önemli bir kısmı da Çeşme, Urla Foça, Seferihisar gibi tatil bölgelerindeki evlerine gitti.
Çeşme Belediye Başkanı toplanan çöp miktarının normalin 10 katına çıktığını açıkladı. Seferihisar Belediye Başkanı İsmail Yetişkin, ilçedeki nüfusun 200 bine çıktığını belirterek, “Normalde bu aylarda nüfusun 100 bin civarında olması gerekiyordu” dedi. Foça Belediye Başkanı Fatih Gürbüz de kapanma sürecinde ilçe nüfusunun 2,5 kat arttığını söyledi.
İçki satışı yasağı tartışması
Tam kapanmada çok tartışılan yasaklardan biri de alkollü içki satışlarının kısıtlamalar boyunca engellenmesi. Ankara Barosu’nun kararın iptali için Danıştay’da açtığı davanın ardından İzmir Barosu da konuyu yargıya taşıdı. İzmir Barosu’ndan yapılan açıklamada, içki satışının engellenmesinin tam kapanma yasaklarında yazılı olarak yer almamasına karşın İçişleri Bakanı tarafından sözlü olarak hayata geçirilmesinin Türkiye’yi hukuk ve kanun güvenliğinin yok sayıldığı, hiçbir yurttaşın yasalar karşısında durumunu belirleyemediği bir ülkeye dönüştürdüğü ifade edildi. Ayrıca İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden de kentte içki satışının engellenmesi yönünde valiliğe bağlı İl Hıfzısıhha Kurulu’nun aldığı kararda, Belediye Başkanı Tunç Soyer’in imzasının bulunmadığı açıklaması geldi. Valilikten yapılan açıklamada kararın oy birliğiyle alındığı ifade edilmişti.
İzmir Tabip Odası’ndan aşılamanın hızlandırılması uyarısı
Kısıtlamalarla birlikte ülke çapındaki vaka sayıları da gerilemeye başladı. Ancak İzmir Tabip Odası Başkanı Lütfi Çamlı, test sayılarının da düştüğüne dikkat çekerek, “Test sayısı düştükçe, vaka sayısı da düşüyor ama bu vakaların azaldığı anlamına gelmez her zaman, ‘Siz o vakaları saptayamıyorsunuz’ anlamına da gelebilir” dedi. Halkın önemli bir kısmının muafiyetler kapsamında olduğunu vurgulayan Çamlı, “Bizim istediğimiz kapanma bu değildi” diye konuştu. İzmir Tabip Odası Başkanı, hızlı bir şekilde aşılama yapılıp toplumsal bağışıklık sağlanmadığı sürece kısıtlamaların bir faydası olmayacağını da vurguladı.