AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 17 Mayıs’taki kabine toplantısının ardından iki grup halinde 5 bin ve 3 bin lira olmak üzere esnafa hibe desteği yapılacağını açıkladı. Erdoğan’ın açıkladığı destek paketi Resmi Gazete’de yayımlanırken bakkal, market ve tekel bayii gibi işletmeler ise destek kapsamında yer almadı.
Hükümetin açıkladığı destek paketinde yer almamalarına tepki gösteren Türkiye Tekel Bayileri Platformu Başkanı Özgür Aybaş, “Hibe desteğini bekliyorduk. Biz de bu ülkenin vatandaşıyız. En çok vergi veren işletmeleriz üstelik. Bu hibelerin ödemesi bizden toplanan yüksek vergiler sayesinde verilebiliyor” dedi.
Tekel bayilerinin 17 günlük ‘tam kapanma’ sürecinde satış yapamadığını ve mağdur olduklarını ifade eden CHP’li Ağbaba ise, “Tekel bayilerinin yanı sıra bar, meyhane gibi eğlence sektöründe ve yeme içme sektöründe faaliyet gösteren bazı işletmeler de esnaftan sayılmıyor” açıklaması yaptı.
“SATTIĞIMIZ ÜRÜNLERİN VERGİSİNİ HİBE OLARAK VERİYORLAR”
Gazete Duvar’dan Serkan Alan’ın haberine göre, pandemi döneminde uygulanan kısıtlamalar nedeniyle normal dönemlerdeki çalışma düzenini sağlayamadıklarını ve ekonomik kayıplarının çok arttığını belirten Türkiye Tekel Bayileri Platformu Başkanı Özgür Aybaş, “17 günlük kapanmanın yanı sıra bir yıldır hafta sonları da sürekli kapanıyor ve satış yapamıyoruz. Bizim iş saatlerimiz normalde sabah altıdan gece on ikiye kadar sürerdi. Biz de planlamamızı ödemelerimizi buna göre yaptık. Bu kısıtlamaları düşünce ayda 10 gün çalışıyoruz ve 20 günlük bir kaybımız var. Bu da birçok esnafı olumsuz etkiledi ve kepenk kapatmasına neden oldu. Bana binlerce mesaj geliyor. Herkes ne yapacağını bilemiyor ve battığını söylüyor” diye konuştu.
AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı hibe desteğini beklediklerini, bunun yanı sıra vergi indirimi, SGK ödemelerinde muafiyet gibi başka adımların da atılmasını talep eden Aybaş sözlerini şöyle sürdürdü:
“Hibe desteğini bekliyorduk. Biz de bu ülkenin vatandaşıyız. En çok vergi veren işletmeleriz üstelik. Bu hibelerin ödemesi bizden toplanan yüksek vergiler sayesinde verilebiliyor. Hem bizleri kapattılar hem yasakladılar hem de bizim sattığımız ürünlerin vergisini hibe olarak veriyorlar. Tabii tüm esnaf hibe alsın ama en azından da bize de destek verilebilirdi. Biz binlerce esnafız. Birçok esnaf bu süreçte dükkanını kapattı. Bu insanlara bir nevi can suyu niteliğinde hibe desteği yapılabilir.”
“BÜYÜK MAĞDURİYETİ TEKEL ESNAFI YAŞADI”
Hükümetin açıkladığı hibe programında ayrımcılık uygulandığını belirten CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba da konuya ilişkin yazılı açıklama yaptı. Erdoğan’ın açıkladığı ödemeleri “sözde hibe desteği” olarak niteleyen Ağbaba şunları ifade etti:
“Bu sözde desteğin yetersiz olması bir yana, bir de bu desteklerden hiçbir şekilde yararlanamayan esnaf gruplarının olduğunu görüyoruz. Bunların başında 17 gün boyunca kapatılan ve hukuka aykırı bir şekilde genelgeyle satışı yasaklanan tekel bayilerinin olduğunu görüyoruz. Bu süreçte belki de en büyük mağduriyeti tekel esnafı yaşadı. Halihazırda aylardır geliri yarı yarıya azalan, tehdit mektupları alan, saat kısıtlamasıyla satışları önemli ölçüde azalan tekel esnafına şimdi hibe desteğinin verilmemesi açık ve net olarak ayrımcılıktır. 155 bin tekel esnafının zaten 100 bini aşkın bir bölümü ticaret odalarına kayıtlı. Hibe desteklerinden yararlanması için bir düzenleme yapılması gerekiyor.”
“AYRIM YAPILMAMALI”
Tekel esnafının kazancının salgın döneminde yarı yarıya düştüğünü, art arda orantısız cezalar uygulandığını ve 17 günlük ‘tam kapanma’ döneminde iş yapamadıklarını belirten Ağbaba şunları belirtti:
“Tekel esnafı vergisini ödüyor, satışlarıyla devlete önemli bir kaynak sağlıyor. Bu esnaf grubuna 5 bin liralık ‘sözde desteğin’ bile verilmiyor oluşu, iktidarın taraflı ve adaletsiz davrandığını göstermektedir. İçişleri Bakanlığının ‘kademeli normalleşme’ genelgesinde de Tekel esnafının yine hafta sonları satış yapamayacağını görüyoruz. 155 bin esnafı, ailesi ve çalışanlarıyla birlikte bu şekilde bir ayrımcılıkla kaderine terk etmek açık haksızlıktır; esnaflarda devlete olan zaten sarsılmış güveni iyice sarsmaktadır. Benzer şekilde barların, birahanelerin, meyhanelerin, kısaca eğlence sektörüne yönelik esnaf gruplarının bu şekilde ayrımcılığa maruz kalmasını doğru bulmuyoruz. Bu durum kamuoyunun da tepkisine neden oluyor. Benzer şekilde esnafa yönelik bugün yayınlanan hibe desteği kararında ‘tacir’ ifadesi geçiyor ancak belirsizlik devam ediyor. Esnaflar arasında odalar üzerinden ayrım yapılmamalıdır. Salgında mağdur olan tüm esnaflara adil bir şekilde destek verilmelidir. Biz, CHP olarak, iktidardan acilen bu konuya açıklık getirmesini ve adaletli bir düzenlemenin yapılmasını bekliyoruz.”
MHP’Lİ YILMAZ: GÖNÜL KIRIKLIĞINA SEBEP OLACAK
Tekel bayilere hibe desteği verilmesine yönelik bir açıklama da MHP Düzce Milletvekili Ümit Yılmaz yaptı. Meclis Genel Kurulu’nda konuşan Yılmaz, 1 milyon 200 bine yakın esnafa 3 ile 5 bin lira destek verildiği için hükümete şükranlarını sunduklarını söyledi. Hibe desteği içerisinde tekel bayilerin yer almadığının söylendiğini belirten Yılmaz, “Bu uygulama eğer gerçekten böyleyse evlerine ekmek götürecek tekel esnafını zor durumda bırakacaktır; tam kapanmada olsun, kısmi kapanmada olsun kurallara tam anlamıyla riayet eden tekel esnafının ayrıca gönül kırıklığına da sebep olacaktır. Yok, uygulama eğer böyle değil ise bir an önce kamuoyu bilgilendirilmeli ve bu yanlıştan dönülmelidir diyorum, saygılar sunuyorum” ifadelerini kullandı.