İlk defa veya yeniden kamu görevine atanacaklar hakkında arşiv araştırması uygulamasını içeren yasa teklifi Meclis Genel Kurulunda görüşülecek. Anayasa Mahkemesi daha önce güvenlik soruşturması uygulamasını iki kez iptal etmişti.
AKP milletvekillerinin imzasını taşıyan ve 2020 Haziran ayında Meclis İçişleri Komisyonundan geçen “Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanun Teklifi”, bugün Meclis Genel Kurulunda görüşülecek. Toplam 16 maddeden oluşan kanun teklifinde, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak kişiler belirlendi. Buna göre arşiv araştırması, statüsü veya çalıştırma şekline bağlık olmaksızın ilk defa veya yeniden memuriyete yahut kamu görevine atanacaklar için yapılacak. Teklifte, düzenleme ile özel kanunlarda arşiv araştırması ve güvenlik soruşturması öngörülen başka kadro ve pozisyonlar olabileceği de yer aldı.
Düzenlemede arşiv araştırmasının kapsamı da belirtildi. Buna göre arşiv araştırması; kişinin adli sicil kaydının, kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığı, kişi hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, kesinleşmiş mahkeme kararları ve kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların mevcut kayıtları tespit edilecek. Ayrıca araştırma kapsamına hakkında kamu görevinden çıkarılma ya da kesinleşmiş memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının araştırılması da dahil edildi.
HERKES ARAŞTIRILACAK
Güvenlik soruşturması kapsamında da arşiv araştırmasında belirlenen hususlar geçerli olurken güvenlik soruşturmasında araştırmaya dahil edilecek hususlar da düzenlemede belirtildi. Buna göre güvenlik soruşturmasına tabi olan kamu görevlilerinin eşi ile birinci derece kan ve sıhri hısımları ile sınırlı kalmak kaydıyla araştırma yapılabilecek. Düzenlemede, güvenlik soruşturması kapsamında Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) ve Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) tarafından yapılan bildirimin kural olarak ceza soruşturmasına esas alınabilecek nitelikte bilgi ve belgelere dayanma zorunluluğunun olmadığı da ifade edildi. MİT ve EGM’den gelen bildirimler 3 kişiden oluşan Değerlendirme Komisyonu’nda değerlendirilecek. Komisyon değerlendirmelerini atamaya yetkili amire sunacak ve bu bilgiler mahkemeler tarafından talep edildiğinde mahkemeye gönderilecek.
2016 VE 2018’DE İPTAL KARARLARI
Kamu görevlileri hakkındaki güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına ilişkin ilk düzenleme, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi sonrasında çıkarılan OHAL KHK’siyle düzenlendi. Ancak Anayasa Mahkemesi güvenlik soruşturmasını “hukuksuz” buldu ve iptal etti. Ancak AKP, 18 Ekim 2018’de TBMM Genel Kurulunda kabul edilen “torba yasa”ya soruşturma kapsamını genişleterek güvenlik soruşturmasını bir kez daha ekledi. CHP’nin başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesi güvenlik soruşturmasını bir kez daha iptal etmişti. (HABER MERKEZİ)