İngiltere, Fransa ve Almanya, Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı yönetim kurulu toplantısında, İran’la gerilimi düşürmek ve diplomasiye şans tanımak için ABD destekli planı şimdilik iptal ettirdi.
E3 olarak adlandırılan (İngiltere, Fransa, Almanya) Batılı güçler bu adımla, ABD’nin İran’a yönelik tek başına inisiyatif almasının önüne geçti.
Toplamda 35 üyesi bulunan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, her üç ayda bir toplanarak karar alıyor.
Konuyla ilgili açıklama yapan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, Yönetim Kurulunda İran hakkında alınacak kararın hazirana ertelendiğini ve nisan ayında teknik görüşmelere başlamak için Tahran yönetimiyle anlaşmaya vardıklarını söyledi.
Avusturya’nın başkenti Viyana’da düzenlediği basın toplantısında konuşan Grossi, İranlı mevkidaşlarıyla yaptığı yoğun görüşmede uzlaşma sağladıklarını belirtti. İran’ın UAEA’ya bildirilmeyen noktalarda bulunan nükleer materyallerle ilgili şüphelerin giderilmesi için teknik görüşmeler yapmayı kabul ettiğini aktaran Grossi, “Diğer teknik ve siyasi görüşmelerin başlangıcı olmasını umduğum bu süreci İran’da nisan ayında yapılacak teknik görüşmelerle başlatacağız.” dedi.
Bir sonraki Yönetim Kurulu toplantısına kadar hem teknik hem de siyasi görüşmelerin süreceğini belirten Grossi, “Benim temennim haziranda düzenlenecek bir sonraki Yönetim Kurulu toplantısına kadar memnun edici bir sonucun ortaya çıkmasını sağlayabilmek için çaba sarf etmek.” diye konuştu.
Grossi, UAEA Yönetim Kurulunun da İran ile varılan uzlaşıyı memnuniyetle karşıladığını kaydetti.
İran erteleme kararından memnun
İngiltere, Fransa ve Almanya’nın UAEA Yönetim Kurulunda nükleer anlaşmayı ihlal etmekle suçladıkları İran aleyhinde çıkarmaya hazırlandıkları kararı ertelemesi Tahran yönetimini memnun etti.
İran’ın Birleşmiş Milletler Viyana Ofisi Daimi Temsilcisi Büyükelçi Kazım Garibabadi, yaptığı açıklamada, yoğun diplomatik çabalar sonucunda İran aleyhindeki kararın ertelenmesi kararı alındığını belirterek, “Yönetim Kurulunda aklıselim galip geldi.” değerlendirmesinde bulundu.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade ise yaptığı yazılı açıklamada, “Bugünkü gelişmeler İran ile UAEA’nın başlattığı diplomasi yolunu koruyabilir ve nükleer anlaşmanın tüm taraflarının anlaşmadaki yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlayabilir.” dedi.
UAEA Başkanı Grossi, 1 Mart’ta İran’ın nükleer faaliyetlerine ilişkin yürütülen doğrulama ve gözlem çalışmalarının yer aldığı raporu açıklamış ve İran tarafından bildirilmemiş bir yerde, nükleer malzeme veya nükleer malzemeye bulaşmış ekipmanın bulunduğunu ve bununla ilgili İran’dan ikna edici açıklama yapılmadığını belirtmişti.
İran’ın ABD’nin tek taraflı yaptırımlarına karşı nükleer programıyla ilgili aldığı kararları eleştiren ve Tahran’ı nükleer anlaşmayı ihlal etmekle suçlayan İngiltere, Fransa, Almanya ve ABD’nin UAEA Yönetim Kurulu toplantısında İran aleyhinde karar çıkarılması için girişimlerde bulunduğu bildirilmişti.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise ülkesi aleyhinde çıkarılacak herhangi bir kararın UAEA ile İran arasındaki iş birliğini bozacağı uyarısında bulunmuştu.