Zamların vurduğu vatandaş, karnını ekmek ve makarnayla doyurdu. TÜİK’in verilerine göre fiyat artışı son 17 ayın en yüksek seviyesine ulaşırken, enflasyon sepetinde ekmek ve makarnanın ağırlığı arttı.
Zamlara para yetiştiremeyen halk, boğazından kesti. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) verilerine göre, ekmeğin ve makarnanın tüketimi arttı. Dana etinin tüketimi ise azaldı.
TÜİK’in verilerine göre yıllık enflasyon son 17 ayın en yüksek seviyesine çıkarak yüzde 14,97 oldu. Bu artış enflasyon sepetinde de kendisini gösterdi. Market sepetlerinde ekmek ve makarna eskisine göre daha çok yer aldı. Dana eti ise lüks yiyecek sınıfına geçti. Dana etinin yerini tavuk ve sakatat aldı.
SOFRADA MAKARNA VE EKMEK
Pandemi ve son yıllarda ekonomik krizle artan yoksullaşmanın etkisi, gıda sepetinde yer alan maddelerin ağırlıklarındaki değişimde de görüldü. Ekmeğin ağırlığı yüzde 2,17’den yüzde 2,47’e, makarnanın ağırlığı yüzde 0,15’den yüzde 0,16’e, pirincin ağırlığı yüzde 0,30’den yüzde 0,36’ya yükseldi. Öte yandan dana etinin ağırlığı yüzde 2,14’den yüzde 2,01’ye geriledi. Kuzu etinin ağırlığı yüzde 0,97’den yüzde 0,98’ye, tavuk etinin ağırlığı yüzde 0,83’den yüzde 1,14’e, sakatatın ağırlığı yüzde 0,03’den yüzde 0,05’ya yükseldi.
MAKARNA VE EKMEK DE ZAMLANDI
TÜİK verilerine göre, son 1 yılda ekmek fiyatları yüzde 17,78, makarna fiyatları yüzde 20,53 artış gösterdi. Ekmek ve makarnadaki artış oranı yüzde 14,97 olan enflasyon oranının belirgin şekilde üzerine çıktı.
Bununla birlikte Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği geçtiğimiz kasım ayında yaptığı açıklamada, iç satış verilerine göre Türkiye’de makarna tüketiminin yüzde 25 arttığını duyurmuştu. Bu artışın sebebi Kovid-19 sebebiyle insanların gelirinin düşmesi ve evde daha çok vakit geçirilmesi olarak açıklanmıştı.
ENFSLASYON SEPETİNDE GIDA VE SAĞLIK HARCAMALARI ARTTI
Diğer yandan TÜİK her yıl olduğu gibi bu yıl da madde sepetinde güncelleme yaptı. Artan gıda harcamalarının sepet içerisindeki payı da artırıldı. Salgın ve ekonomik kriz nedeniyle geliri azalan milyonların gıda harcamaları artarken giyim, eğitim, lokanta ve otel harcamaları azaldı. Geniş kesimlerde meydana gelen bu değişim TÜİK’in hesaplamalarına da yansıdı. Buna göre, gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığı yüzde 22,77’den yüzde 25,94’e çıkarıldı. Öte yandan salgın sürecinde önemi artan sağlığın ağırlığı ise yüzde 2,80’den yüzde 3,25’e yükseltildi.
Konut, haberleşme, ev eşyası gruplarının ağırlığı artarken, alkollü içecekler ve tütün, giyim ve ayakkabı, eğitim, lokanta ve oteller gibi grupların ağırlığı azaldı.
ENFLASYON HESABI SENENİN BAŞINDA ŞAŞTI
Açıklanan verilerle birlikte enflasyon yine beklentinin üzerinde gerçekleşti. Yıllık enflasyon ağustos 2019’dan bu yana son 17 ayda görülen en yüksek seviyesine çıktı. Ancak Merkez Bankası’nın 2021 yılı için enflasyon beklentisi yüzde 9,4. Merkez Bankası’nın hedefinin gerçekleşmesi için aylık enflasyonun yıl boyunca yüzde 0,7 düzeyinde gerçekleşmesi gerekiyor. Ancak ocakta aylık enflasyon yüzde 1,68 seviyesinde gerçekleşti.
KIŞ MEYVELERİ CEP YAKTI
Geçen ay en fazla fiyat artışı yüzde 26,77 ile mandalinada yaşandı. Pazarda kilosu 6-7 lira arasında değişen kış meyvesi mandalinanın fiyatı TÜİK’e göre ortalama 5 lira 40 kuruş. Aralıkta ise 4 lira 30 kuruştu. Mandalinadaki fiyat artışını yüzde 25,5 otoban geçiş ücreti, yüzde 21,29 ile salatalık izledi.
2020 yılının ocak ayına göre ise en çok zamlanan meyve portakal oldu. Yine kış meyvesi olan portakalın fiyatı bir yıl içinde yüzde 70’e yakın zamlandı. Daha önce kilo ile alınan birçok meyve tane ile alınmaya başlandı.