Çin’in en büyük özerk bölgesi Şincan’da yaşayan Uygur ve diğer Müslüman azınlıkların bir bilgisayar programı tarafından “rastgele ve keyfi” olarak seçilerek tutuklandığı iddia edildi.
Söz konusu bilgisayar programının Şincan sokak ve caddelerine yerleştirilen güvenlik kameralarına bağlı yapay zeka yöntemiyle işlediği, şüpheli davranışlarda bulunanları bu yolla tespit edildiği belirtiliyor.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli sivil toplum örgütü İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Kırgızistan sınırındaki Aksu vilayetinde 2 binden fazla Doğu Türkistanlının bilgisayar programı yoluyla tutuklandığını, söz konusu verilerin Çin polis raporlarının sızdırılması sonucu elde edildiğini açıkladı.
HRW söz konusu raporun 2016 ile 2018 arası dönemle ilgili bilgi verdiğini, adı açıklanmayan kaynaktan daha önce de ses ve görüntü kayıtlarının elde edildiğini duyurdu. Açıklamada ayrıca Çinli yetkililerin “hassas bir ülkeyle bağlantısı olan Bayan T” kod adlı Uygur kadının, kız kardeşine ait yabancı numaradan defalarca arandığı ve bu sebeple de gözaltına alınarak sorgulandığı bilgisi yer aldı. HRW ayrıca söz konusu Uygur kadının ailesine o zamandan beri ulaşılamadığını belirtti.
HRW’ye göre Şincan’da (Doğu Türkistan) Uygurlara yönelik keyfi tutuklama ve gözaltılar, özerk bölgede konuşlandırılmış kameralardan veriler elde ederek Bağlantılı Ortak Operasyon Platformu (Integrated Joint Operations Platform) adlı bir programla yapılıyor.
Kişilerin tutuklanması için yurt dışındaki ailelerini araması yeterli
Tutuklama ve gözaltı sonrası bazı Uygur ve diğer Müslüman azınlıklarınsa mesleki eğitim adı altında toplama kamplarına alındığı kaydediliyor. HRW bu sebeple, Müslüman bölge halkının sürekli telefon numalarını değiştirdiğini, cep telefonlarını kapalı tuttuğunu ve geçici adreslerde ikamet ettiklerini ifade ediyor.
Birçok kişinin tutuklanması için ise yurt dışındaki akrabalarıyla telefon görüşmesi yapmasının yeterli. Bu yöntemle Çinli güvenlik birimleri için, söz konusu keyfi tutuklamalara dayanak oluşmuş oluyor.
Çin’den Uygurlar’a yüz tanıma, göz tarama ve DNA bankası uygulamaları
Şincan Özerk Bölgesi’nin başkenti Urumçi, dünyada en çok güvenlik kamerasının olduğu şehirler arasında yer alıyor. Çin hükümeti Uygurlara yönelik uygulamalarında yüz tanıma, göz taraması ve DNA koleksiyonu gibi yapay zeka programları kullandığı biliniyor.
Birleşmiş Milletler, Sincan’da kamplarda tutulan 1 milyon Müslümanın zorla çalıştırıldığına dair inandırıcı raporlar olduğunu belirtiyor. Çin, Uygurlara kötü muamelede bulunduğunu reddediyor ve kampların radikal ve terör eylemleriyle mücadele için gerekli “mesleki eğitim merkezleri” olduğunu söylüyor.
Pekin hükümeti, Şincan hakkında son olarak ABD’deki politikacıların bu bölgede tutuklanan Uygur Müslümanlarının zorla çalıştırıldıkları yönündeki haberleri “uydurduklarını” ileri sürmüştü.