Avrupa Birliği (AB), Bosna-Hersek sınırındaki göçmenlere yönelik taciz ve şiddet iddiaları üzerine Hırvatistan’ı işbirliği yapmaya çağırdı.
AB İçişleri Komiseri Ylva Johansson, Hırvatistan İçişleri Bakanı Davor Bozinoviç’e yazı göndererek, “Hırvatistan ile Bosna Hersek arasındaki sınırlardaki durum ve bağımsız izleme mekanizmasının durumu hakkında” bilgi istedi.
İrlandalı milletvekili Clare Daly’ye göre, “AB, şiddetin farkında ve buna rağmen Hırvat makamlarını finanse etmeye devam ediyor.”
Avrupa Ombudsmanı, iddiaları araştıracağını duyurdu.
Euronews’ün ulaştığı yazıda Johansson, Zagrep yönetimini işbirliğine çağırıyor: “Sivil toplum kuruluşları, sınırda yakalanan göçmenlere yönelik geri itme ve ciddi şiddet olayları hakkında çok endişe verici olan raporlar sunmaya devam ediyor. Delil olarak sunulan bu raporlarla ilgili endişelerimi paylaştığınızı biliyorum. Sizlerin, göçmenlerin ve sığınmacıların temel haklarına tam olarak saygı gösterilmesini sağlamak için ilgili tedbirleri uygulamaya koyma sürecinde olduğunuzun farkındayım.”
“Göçmenler, cinsel tacize uğruyor, silahla vuruluyor”
AB Ombudsman Kurumu, Uluslararası Af Örgütü’nün bir raporunun, göçmenlerin sınırdan geçmeden önce Hırvatistan’a ulaşmaya çalışırken dövüldüklerini, kırbaçlandıklarını ve cinsel tacize uğradıklarını iddia etmesinden sonra soruşturma başlatıldığını duyurdu.
Af Örgütü’nün şikayetine göre, göçmelerin cep telefonları imha edildi, kişisel eşyaları alındı ve insanlar karda veya donmuş nehir yataklarında yürümeye zorlandı. Hatta ateşli silahla yaralanan göçmenlere dair haberler bile var.
Macaristan, Romanya ve Yunanistan da dahil olmak üzere Balkan devletlerinin sınırlarında mültecilere yönelik şiddet olduğuna dair benzer raporlar var. Göçmenler, AB’ye sığınma talebinde bulunmak için genellikle ‘Balkan rotası’ olarak bilinen Hırvatistan, Bosna Hersek ve Sırbistan gibi ülkelerden geçiyor.
“Para nereye gitti?”
Soruşturmada Hırvat makamlarına Avrupa Komisyonu tarafından sınır yönetimi için verilen para incelenecek.
Avrupa Ombudsmanı Emily O’Reilly, Euronews’e Hırvatistan’a yöneltilen soruların, “Kim, ne, ne zaman, nasıl ve neden. Para nereye gitti, kim bu mekanizmaya dahil oldu?” şeklinde olduğunu söyledi.
O’Reilly, “Belgeleri inceleme, komisyonun yanıtını analiz etme ve ocak ayına kadar gelmesi gereken yanıtı inceleme yetkisine sahibiz. Bu yapıldıktan sonra bunun kötü bir durum olduğunu keşfedersek. Avrupa Komisyonu’na tavsiyelerde bulunacağız.” dedi.
“AB ihlalleri görmezden geliyor”
İrlandalı milletvekili Clare Daly, Brüksel’i, “AB’nin dış sınırındaki durumu izleyen kuruluşların topladığı kanıtları gönüllü olarak görmezden gelmekle ve insan haklarına saygıyı sağlamak için herhangi bir izleme mekanizması kurmamakla” suçladı.
Uluslararası Af Örgütü’nün Avrupa kurumlarındaki yöneticisi Eve Geddie, “Hırvat polis güçlerinin maaşları “kısmen Avrupa Birliği tarafından ödeniyor. Bu nedenle, Avrupa Komisyonu’nun fonlarının insan haklarına saygı duyulmadan kullanılmasına izin vermeye devam etmesini sağlamanız önemli” dedi.
Euronews, iddialara yanıt vermek için Avrupa Komisyonu ile temasa geçti. Bir kaynak, “Komisyon tarafından davayla ilgili hatırı sayılır bir takip yapıldığını” kaydetti.
Johansson’un mektubunda ayrıca Komisyon’un “Hırvatistan’a bir ziyaret gerçekleştirme niyetinde” olduğu belirtiliyor.
Ombudsman, Avrupa Parlamentosu’na özel rapor sunabilir
Avrupa Ombudsman Kurumu, 31 Ocak’a kadar Komisyon’dan resmi bir yanıt bekliyor. Açıklama talebi, kontrol mekanizmasının yapısını ve Komisyonun bunu nasıl doğruladığını belirlemeyi amaçlıyor.
Cevabı aranan temel sorulardan biri, “Komisyon, AB fonlarıyla ödenen sınır yönetimi operasyonlarının temel haklara saygıyı garanti etmesini nasıl sağlıyor?” olacak.
Avrupa kurumları tarafından yapılan kötü yönetim vakalarıyla ilgilenen Avrupa Ombudsmanı, soruşturulanlarla her zaman yapıcı arabuluculuk arayan, bağımsız ve tarafsız bir kurum.
Uzlaşma girişimi başarısız olursa, Ombudsman tavsiyelerde bulunabilir. Ombudsman, görüşünün kabul edilmemesi durumuda Avrupa Parlamentosu’na özel bir rapor sunabilir.
Ombudsman’ın kararları yasal olarak bağlayıcı değil.
AB Ombudsmanı, Frontex hakkında soruşturma başlattı
AB Ombudsman Kurumundan yapılan açıklamaya göre, AB Ombudsmanı Emily O’Reilly, Frontex’in temel hakları ihlaline yönelik suçlamaları nasıl ele aldığını soruşturacak.
AB Ombudsmanı, Frontex içinde daha önce kurulmuş olan şikayet kabul mekanizmasının şeffaflığı ve etkinliğini, ayrıca Frontex’in temel haklarla ilgilenen memurlarının rolü ve bağımsızlığını değerlendirecek.
O’Reilly ayrıca Avrupa Ombudsmanlar Ağı (ENO) üyeleriyle iletişime geçerek kendilerine Frontex operasyonlarıyla ilgili şikayet gelip gelmediği konusunda bilgi istedi.