Seçkin SAĞLAM
Çanakkale
Çanakkale Yenice’nin marka ürünlerinden biri olan kapya biberde “büyük kriz” devam ediyor. Yenice’nin Davutköy köyünde kapya biber üreticisi kadınlar krizin boyutunu, “Biberleri toplayıp koyunlarına veren var” ifadeleriyle anlattı. CHP Bursa Milletvekili ve Tarım Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Baş Danışmanı Orhan Sarıbal ise “Çiftçi zaten borç batağındaydı, deyim yerindeyse boğazına kadar borcun içindeydi, ama bu şekliyle, bu seneki koşullarda, artık kafası da borcun içine girmiş oldu” dedi. Sarıbal, çiftçi borçlarının ertelenmesini, faizsiz kredi ve destekleme talep etti.
Sarıbal, bu yıl büyük bir krizin içine giren, taban fiyatı 45 kuruşa kadar düşen, büyük oranda satılamayan kapya biber sorununu gündemine alarak Yenice’de kapya biber üreticilerini ziyaret etti. Yenice köylerine giden Sarıbal, burada kapya biber üreticileri ile görüştü. Kapya biber üreticisi kadınlar, Sarıbal ve beraberindekilere, “Bu sene alıcısız geçtiği oluyor. 45 kuruşa bibere alıcı yok. Tarlada bırakan çok. Alıcı var deniyor, geliyoruz, işçi getiriyoruz topluyoruz, durduruyor. Toplayıp koyunlara döken de var” diyerek bölgedeki krizin boyutlarını gösterdi.
“DEKARDA 1500-2 BİN LİRA ZARAR VAR”
Kapya biber fiyatı 45-50 kuruşlara kadar düştü. Düşük fiyat kapya biber bu yıl üreticisini perişan etti. Birçok üreticinin ürününü tarlasında bıraktığı kapya biber konusunda zararın büyük olduğunu ifade eden Sarıbal “Üretici ürününü hasat ediyor ama üzgün. Nedeni de şu; dekarda, yani 1000 metrekarede, yaklaşık 3 bin, 3 bin 500 lira maliyeti olan kapya biberi, şu anda 40-50 kuruşa ancak satabiliyor. Satabilen de var, satamayan yerler de var. Ama bu fiyatlarla, bu tonajla, dekardan yaklaşık 1500-2 bin lira kadar zararı var. Yani, ekeceksiniz, süreceksiniz, ilaç atacaksınız, masraf edeceksiniz, yetmez, bir de hasat ve hasat işçiliği var… Yani çiftçi zaten borç batağındaydı, deyim yerindeyse boğazına kadar borcun içindeydi, ama bu şekliyle, bu seneki koşullarda, artık kafası da borcun içine girmiş oldu. Dolayısıyla çiftçinin talepleri var; Çiftçi desteklenmeli… İkincisi, kapıya gelmiş olan çiftinin borçlarının 2020 yılında tamamen faizsiz olmak üzere, geriye doğru uzun vadeli olarak en az üç yıl ertelenmesi lazım. Bütünüyle bakıldığında, çiftçi yeniden ekmek zorunda, yeniden tarlada üretim yapmak zorunda, aç duramaz, açıkta duramaz. Dolayısıyla sıfır faizli kredi olanakları ve girdi kaynakları sağlanmalı” dedi
ÇİFTÇİYE DESTEK YOK
“Bu yıl bütçeden çiftçiye 22 milyar TL destek ayrıldı” diyen Sarıbal, “Oysa çiftçinin bir yılda sadece mazota verdiği para 20 milyar TL civarında. Son seçimde Millet İttifakı iktidara gelmiş olsaydı, 88 milyar TL’yi doğrudan destek olarak çiftçiye verecekti. Millet İttifakı iktidar olsaydı, çiftçi kayıt sistemine kayıtlı çiftçiler sigortalı olacak ve primleri devlet tarafından ödenecekti. Ayrıca, çiftçiyi afetlere karşı koruyacaktık. Çanakkale’de biber üreticileri için; -Acilen buradaki fabrikalar desteklenmeli, çiftçinin ürününü alması sağlanmalı. Ya da çiftçiye prim desteği sağlanmalı.- Türkşeker devreye sokulmalı ve 80 kuruştan çiftçiden biber alınması sağlanmalı. -Çiftçinin borçları ertelenmeli ve sıfır faizle yapılandırılmalı.- Çiftçinin yeniden üretim yapabilmesi için Tarım Kredi Kooperatif aracılığıyla girdi, Ziraat Bankası aracılığıyla da düşük faizle kredi, mümkünse hibe desteği sağlanmalı” dedi.