Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Fransa mallarını boykot çağrısının ardından Türkiye ve İslam dünyasındaki Fransız markaları ve ürünleri gündeme geldi. Peki hangi markalar hangi pazarlarda güçlü? Fransız ürünlerini hangi Müslüman ülkeler kullanıyor? Boykot çağrısı nasıl bir etki yaptı veya yapabilir?
Bu firmalardan ve ürünlerden öne çıkanlar şu şekilde:
Tarım ürünleri
Fransa Avrupa’nın en büyük tarım üreticisi ve tarım ürünleri konusunda da küresel bir aktör. ANIA Endüstri Lobisi’nde yer alan rakamlara göre tarım ihracatının yüzde 3’ü Orta Doğu’ya gidiyor. Bu ürünlerin çoğunluğunu tahıllar oluşturuyor.
Bu alanda Cezayir 2019’da 1,4 milyar dolar ile en büyük ithalatçı konumunda. Hz. Muhammed karikatürlerinin gösterilmiş olmasına tepki gösteren ülkelerden biri olan Fas ise yıllık 700 milyon euro ile Fransa’nın 17. büyük tarım ihraç ülkesi.
Süpermarket zincirleri
Suudi Arabistan’da boykot çağrısı yapılan yerlerden biri dünyanın en büyük süpermarket zincirleri arasında yer alan Carrefour oldu. Türkiye’de de bulunan zincirin durumdan nasıl etkileneceği henüz bilinmiyor ancak Suudi Arabistan’da buradan alış veriş yapılmaması sosyal medyada hafta sonu boyunca trend başlık oldu.
Carrefour’un Orta Doğu ve Güney Asya’nın pek çok yerinde şubeleri ve bölgesel ortakları bulunuyor. Bir ortak Pakistan, Lübnan ve Bahreyn’deki şubelerin franchise haklarını elinde bulunduruyor diğer başka bir ortak da Fas’taki haklarını.
Reuters Riyad muhabirlerinin bildirdiğine göre Suudi Arabistan’daki Carrefour’larda her zamanki normal yoğunluk aynen devam ediyor. Şirketin Paris’teki bir temsilcisi de şimdiye kadar herhangi bir olumsuz durum yaşanmadığını teyit etti.
Türkiye’de Carrefour’un yanı sıra Gima, Dia, Endi ve ChampionSA gibi Fransız zincirler bulunuyor.
Enerji
Başta Türkiye, Pakistan ve Bangladeş olmak üzere pek çok Müslüman ülkede dünyanın önde gelen Fransız enerji şirketi Total yer alıyor. Petrokimya ürünleri ve petrol ticareti yapan şirket Suudi Arabistan da dahil birkaç Körfez ülkesinde petrol arama, üretim ve rafine tesislerine sahip.
Moda ve lüks tüketim
L’Oreal, Dior, Cartier, Hermes, Yves Saint-Laurent, Givenchy, Chanel, Lancome, Lanvin, Louis Vuitton, Christian Louboutin, Pierre Hardy ve daha onlarca Fransız markası dünyada lüks giyim, kozmetik ve bakım denince akla geliyor.
Yine Reuters muhabirlerinin aktardığına göre Kuveit şehrinde Pazar günü dünya pazar payı en büyük markalardan biri olan L’Oreal ürünlerinin tamamı outlet raflarından kaldırıldı. Ne var ki, Afrika ve Orta Doğu toplam satışları L’Oreal küresel satışlarının yalnızca yüzde 2’sine tekamül ediyor.
Diğer markalar için de durum farklı değil. İslam dünyasının lüks tüketim ürünleri üzerinden Fransız markalarına zarar vermesi pek mümkün görünmüyor.
Özellikle moda giyim alanında Orta Doğu ve Asya ülkeleri ABD ve Avrupa’ya kıyasla Fransız firmalarının satış yüzdesinde son derece küçük oranlara sahip. Bununla brlikte bu markalara rağbet gösteren zengin Arap müşteriler de zaten alış verişlerini genellikle yurtdışı seyahatlerinde yapıyor.
Savunma ve havacılık
Fransa dünyanın en önde gelen silah ihracatçılarından biri. Thales firması ulaşım ve havacılık teknolojilerinin yanı sıra Müslüman ülkelere ciddi miktarda silah da satıyor. Müşteriler arasında Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye, Mısır ve Katar da var.
Daha yeni Mısır ve Katar Dassault şirketinden Rafael savaş jetleri sipariş eden Müslüman ülkeler arasına girdiler. Dassault hali hazırda çok sayıda İslam ülkesine özel jetler satıyordu.
Airbus da Fransa’nın İslam dünyasına çok sayıda sattığı uçakları üretiyor. Türkiye son olarak iki yıl önce Cumurbaşkanı Erdoğan’ın Fransa ziyareti sırasında 8 milyar Euro’ya 25+5 Airbus uçak satın almıştı. Ancak Airbus uçakları tamamen Fransız değil. Pek çok parçası Türkiye’de de üretilen Almanya, İtalya ve İngiltere ortaklığında bir konsorsiyumdan oluşuyor.
Otomativ
Fransız araba üreticileri Renault, Citroen ve Peugeot gibi markalar özellikle Türkiye’de önemli bir pazar payına sahip. Renault Türkiye’yi 8. en büyük pazarı olarak konumlandırmış durumda. Ancak hali hazırda kurlardaki artış nedeniyle satışlarda düşüş yaşanıyor. Bir boykotun araç satışlarını daha da düşürmesi en azından Türkiye’de beklenmiyor.
Türkiye’de otomobil ve yedek parça alanında ayrıca ValeoOto, Michelin, Uniroyal, Recamic ve Dacia gibi markalar yer alıyor.
Türkiye pazarında yer alan diğer önemli markalar
İlaç
Servier, Fournier, Guerbet, Pierre Fabre Medicament, Allegra Antihistamine, Benzac, Benzagel, Benzamycin, Nicoderm, Novahistine, Novalgin, Stimate, Ceva
Endüstriyel Ürünler
Areva, Groupe Schneider, Metesan, Legrand, Helita Pulsar, Duval Messien Satelit, Franklin France, Merlin Gerin
Elektrik Ürünleri
Telemechanique, Merlin-Geren, Square-D
Süt ürünleri
Danone, Yoplait, Delisle, Sprinkl’ins, La Vache Qui Rit, Arpin, Bel Paese, Belle Des Champs, Boisange, Brie, Camembert, Chamois D’or, Entremont, Etorki, Fine Bouche, Fromageries Riches Monts, Geramont, Gerard, Gervais, Jockey, Lepetit, Montagnard, Montrachet, Mountain Farms, New Holland, Precious, Roquefort, St. Albray, Taillefine, Tourtrain, Vieux Boulogne
Mutfak Eşyası
T-Fal, Tefal
Sigorta
AXA Sigorta, Başak Sigorta (Groupama Internatinal), Başak Emeklilik (Groupama Internatinal), Güneş Sigorta, Equitable Life