“Böyle yaşamak istemiyorum, kimse bu şekilde yaşamak zorunda kalmamalı… Ama benim başka bir seçeneğim yok.”
Bu sözler, İngiltere’de sosyal konut eksikliğinden en çok etkilenen kişilerden biri olan Polly Richardson’a ait.
Bir yıldan uzun süredir bir karavanda kalan Richardson, yaşadıklarını şöyle anlatıyor:
“Artık evim burası. Bir kutuda ikişer takım kıyafetim var. Bir çekmecede bardaklarım, yatağımın altında tavalarım duruyor. Bir tüp de gazım var.
“Eşyalarımı insanların garajlarında tutuyorum.
“Karavanın ısıtması olmadığı için kışı çok zor geçirdim.”
59 yaşındaki dört torun sahibi Richardson, sosyal konut bekleme listesinde bile yer almayan 1,5 milyon kişiden biri.
Ulusal İskan Federasyonu’na göre İngiltere’de bu listelerde 3,8 milyon kişi yer alıyor.
Richardson yıllarca perakende satış müdürü olarak çalıştıktan sonra hasta babasına bakmak için işinden ayrılmış.
‘Umarım bir gün bana da iş veren biri çıkar’
Kız kardeşiyle büyük bir tartışma yaşadıktan sonra Mart 2019’da kendini karavanda bulmuş:
“Bir işiniz yoksa ev tutamıyorsunuz. Eviniz yoksa da size iş vermiyorlar. Umarım bir gün bana da iş veren biri çıkar.”
Federasyon, önümüzdeki 10 yıl boyunca sosyal konut talebine yetişebilmek için her yıl 90 bin konut inşa edilmesi gerektiğini söylüyor.
Fakat resmi verilere göre bu sayı 2018-19’da 6 bin 338 oldu. Bu, 2010-11’e kıyasla yüzde 84 düşüş demek.
Sosyal konutların en büyük avantajı, kiraların diğer evlerden yaklaşık yüzde 50 daha düşük olması.
Federasyon yöneticisi Kate Handerson, “Sosyal konut ihtiyacı artarken arz azalıyor” diyor ve ekliyor:
“Sosyal konutlara yatırım yapmak ekonomiyi canlandırır, binlerce yeni iş yaratır, inşaat sektörünün tedarik zincirlerini de destekler, insanlara da ihtiyaç duydukları güvenli barınma imkanı sağlar.”
Uygun konut eksikliği, ailelerin ihtiyaç duyduklarından daha küçük evlerde yaşamalarına da yol açıyor.
Leeds kentinde üç çocuğuyla birlikte iki odalı bir evde yaşayan 27 yaşındaki bekar anne Abigail McManus, bebek arabasını küçük evinin merdivenlerinden indirip çıkartırken zorlanıyor.
Yıllardır üç odalı bir zemin katı evi için başvuru yapan McManus, olumlu bir yanıt alamamış.
Yerel yönetim, ona daha uzak bir bölgede ev başvurusu yapmasını söylese de, tüm ailesi aynı toplu konut projesinde yaşadığı için orayı terk etmek istemiyor:
“Araba kullanmayan bekar bir anne olarak uzak bir yere gidersem ulaşım benim için çok zor olur, şu an hissettiğimden daha izole hissederim.”
Eski İngiltere Başbakanı Theresa May, yerel yönetimlerin sosyal konut ihtiyacını karşılayabilmeleri için bazı düzenlemeler yaptı. Hükümet, sosyal konut inşaatının yılda 10 bine yükseleceğini tahmin ediyordu.
Bunun gerçekleşmediği gibi, koronavirüs salgını da inşaat sektörünün sorunlarını artırdı.
BBC’ye açıklama yapan İngiltere İskan Bakanlığı, Ulusal İskan Federasyonu’nun verilerinin gerçekçi olmadığını belirtti.
Bakanlık sosyal konutlar için önümüzdeki 5 yılda 11,5 milyar sterlinlik yatırım planlandığını belirtti.