Dünyanın birçok ülkesinde yüz maskesinin kullanımı bir zorunluluk veya öneri olarak vatandaşlara tebliğ edilirken İskandinav ülkeleri hala maske kullanımı için öneride dahi bulunmuş değil.
Stokholm, Kopenhag, Oslo, Helsinki ve Reykavik’teki toplu taşıma araçları, süpermarketler veya yaya yollarında nadiren yüz maskelerine rastlanıyor. Buralarda yüz maskesi kullanan azınlık grubun çoğu da turistlerden oluşuyor.
YouGov tarafından yapılan son bir araştırmaya göre İskandinav ülkelerinde yaşayanların yalnızca yüzde 5’i kamusal alanlarda maske taktıklarını belirtiyor. Bu oran bazen yüzde 10’a kadar çıksa da pandeminin başladığı mart ayından bu yana hiç değişmemiş olan bir ortalama.
Hindistan ve ABD’nin de içinde yer aldığı 20 ülkede yapılan anketlerde ise bu oran yüzde 70-80 civarı çıkıyor.
Burada yaşayan ve AFP’ye konuşan İskandinavyalılar ve yabancı uyruklular hükümetlere ve bu konuda uygulanan resmi politikalara güvendiklerini belirtiyorlar.
“Eğer hata yapıyorlarsa bu insan hayatına mal oluyor”
Birminghan Üniversitesi Sağlık Araştırmaları Enstitüsü’nde Epidemolojist olarak görev yapan KK Cheng, “Sosyal mesafe konusunda dikkatli davrandıkları ve hijyene odaklandıkları sürece İskandinav ülkelerini maske konusundaki politikaları için suçlamıyorum.” derken İsveç Sağlık Enstitüsü Baş Epidemolojisti olan Anders Tegnell ise “Hala bu maskelerin etkili olduğuna dair bir kanıt görmek için bekliyoruz” ifadesini kullandı.
Cheng için Tegnell’in mantık yürütme şekli sorunlu. “Bence bu şekilde inatçılık etmek yanlış ve sorumsuzca” diyor Cheng. Çünkü eğer Tegnell hatalı ise bu insan yaşamına mal olacak ancak hatalı değilse herhangi bir zararı yok.
Norveç ve Finlandiya maskenin en gereksiz görüldüğü ülkeler
Ancak özellikle Norveç ve Finalandiya’da maskeler tamamen ‘gereksiz’ olarak görülüyor. Norveç Sağlık Enstitüsü çalışanı doktor Stuwitz Berg “Bu maske meselesi salgın kontrolsüz şekilde yayılır veya bulaşıcılığı artarsa gündeme alacağımız bir şey.” diyor.
Finlandiya Sağlık Güvenliği ve Refah Enstitüsü Direktörü Mika Salminen de maskelerin belki tatil dönüşü sonrasında pandemi gidişatında dramatik bir değişiklik söz konusu olursa gündeme alınabileceğini belirtiyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) maske kullanımı ile ilgili öneri ve politikalarını değiştirdikten sonra Danimarkalı yetkililer Temmuz başında maske kullanımına ilişkin bir öneride bulunan tek İskandinav ülkesi olmuştu. Bu öneri de test için hastaneye gidip gelirken kullanılması yönündeydi.