Erdoğan’ın merkeze bağlı takviye hazır kuvvet müdürlüğü kurulması kararı, özel polis gücü tartışması başlattı. 15 Temmuz’un ardından özel harekatçı sayısını 25 bine çıkaran AKP hükumeti, 30 bin bekçiye silah kullanma yetkisi verdi. İHD Başkanı Öztürk Türkdoğan, “Tehlikeli gelişme” dedi.
Takviye hazır kuvvet birimine tepki gösteren CHP’li Gülizcar Biçer Karaca, kanunsuz yeni bir kolluk kuvveti kurulduğunu belirtti. Barolar Birliği Başkan Yardımcısı Hüseyin Özbek, “Hukuk dışına çıkılması muhtemeldir” dedi.
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Ankara’nın ardından İstanbul’da da doğrudan merkeze bağlı takviye hazır kuvvet müdürlüğü kurulması “özel polis örgütü” tartışmalarına neden oldu. Merkezden talimat alarak yönetilecek ekiplerin, seçim mitingleri, büyük toplumsal olaylar gibi olağanüstü durumlarda görev yapacağı öğrenildi.
İSTİHBARAT, 25 BİN PÖH VE SİLAHLI 30 BİN BEKÇİ
15 Temmuz darbe girişiminin ardından Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı birimlerinde ve bunlara bağlı polis sayılarında ciddi artış yaşandı. 2017’de çıkarılan kanun hükmünde kararnameyle ilk olarak Emniyet’e bağlı Özel Harekât Dairesinin statüsü başkanlık seviyesine çıkarıldı. Özel Harekat Daire Başkanlığına bağlı 8 bölge müdürlüğü kurulması da kararlaştırıldı. 15 Temmuz’dan sonra alınan 10 bin kişiyle birlikte özel harekâtçı sayısı en az 25 bine çıktı. Özel Harekâta son dönemde ağır silahların da alındığı öğrenildi. 17 Ocak 2020’de ise Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle Emniyet İstihbarat Dairesi Başkanlığı’nın statüsü yükseltilerek İstihbarat Başkanlığı kuruldu. Vatandaşları ‘fişleme’ yetkisine sahip olan İstihbarat Başkanlığı, elindeki teknik imkânlarla binlerce kişinin telefonlarını dinleyebiliyor, muhalifleri izliyor. İç güvenlikte, bekçi uygulaması da yeniden yürürlüğe girdi. Son alımlarla birlikte bekçi sayısı 30 bine çıkarken, Meclis’te kabul edilen yasayla bekçilere yurttaşların üzerine ve araçlarını arama ve silah kullanma yetkisi verildi.
HUKUK DIŞINA ÇIKMASI KUVVETLE MUHTEMEL
Cumhuriyet’e konuşan hukukçular, merkeze bağlı çalışacak olan yeni müdürlüğün kuruluşunu eleştirdi. Türkiye Barolar Birliği Başkan Yardımcısı Hüseyin Özbek, “Tek adam rejimine geçerek kuvvetler ayrılığını geride bırakmış bir Türkiye’de, tek kişinin tercihiyle kullanılan gücün hukuk dışına çıkması kuvvetle muhtemeldir” dedi. Özbek, şunları söyledi: “Şu anda bu anlayış değiştiği için, tek adam yönetimi, tek merkezli tek bir kişinin belirleyiciliği her alanda söz konusu olduğu için, yeni oluşturulan uygulamayı da bu kapsamda değerlendiriyorum. Yani tek irade, yasamanın, yürütmenin, yargının üzerinde oluşturulan pratikte ve uygulamada bir tek güç var bugün ülkemizde. Yeni kolluk yapılanmasını da olgusal anlamda bu mantık zinciri içinde bir uygulama olarak değerlendiriyorum. Bunu son derece yanlış buluyorum. Kolluğun, diğer devlet gücünün nasıl kullanılacağı kanunlarla belirlenmiştir. Ve gerektiğinde kolluğu harekete geçirme elbette hukuki dayanağı olan bir yöntemdir. Ama bu düzenleme doğru değildir.”
BAKANLIĞIN GÖREVLENDİRDİĞİ TELSİZLİ SİVİL KİŞİLER
İHD Başkanı Öztürk Türkdoğan ise, Türkiye’nin güvenlik devletine dönüştüğünü, yeni kurulan müdürlüğün güvenlik devletinin fiili uygulamasının resmiyete konulacağını kaydetti. Türkdoğan, şunları kaydetti: “Bir gösteri yapılacak, kitle toplanıyor. Normalde o gösteri ile güvenlik şube müdürü veya çevik kuvvet şube müdürünün ilgilenmesi gerekiyor. Ancak bir bakıyoruz, telsizli sivil kişiler geliyorlar ve seri talimatlar veriyorlar. Güvenlik şube ve çevik kuvvet devre dışı kalıyor. Bunlar bakanlığın görevlendirdiği kişiler deniyor. Zaten İçişleri Bakanlığı kendine bağlı birilerini illerde görevlendirmiş. Asayiş sorunu olunca Emniyet müdürü ve valinin ilgilenmesi gerekirken, bununla merkezden müdahale edilecek. Böylece yerel otorite devre dışı kalacak. Toplantı ve gösteri yürüyüş hakkı tamamen ortadan kalacak. Merkezdeki yapı, yerel otoritenin gösterilerde insanlarla diyalog kurması halini baltalayacak. Bu tehlikeli bir gelişme. Bu tamamen antidemokratik bir uygulamadır.”
CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca ise “Cumhurbaşkanı kararının gerekçesiz, kapsamı belirli olmayan, görev ve yetkilerinin ne olduğu konusunda hiçbir bilgi içermediğine” dikkat çekti. Yürütmenin başı olan AKP Genel Başkanının bu kararla, kanunsuz yeni bir kolluk kuvveti kurduğunu ifade eden Karaca, “Kanun ile kurulsa parlamentoda önümüze gelmesi gerekecek. Kamuoyunun taleplerini duyuracağız, halkın bilgi almasını sağlayacağız, bunun için parlamentoya getirmeyip karar ile kuruyorlar. Şu anda ne için kuruyorlar, neden gereksinim duyuldu hiçbir bilgi yok” dedi.
EMNİYETTEN TASARRUF AÇIKLAMASI
Takviye hazır kuvvet müdürlüğüyle ilgili Emniyet Genel Müdürlüğü, dün açıklama yaptı. Açıklamada, “Türkiye genelinde toplumsal etkinlik ve olaylarda valiliklerimizce yapılan takviye kuvvet taleplerinde, il emniyet müdürlüklerimizin çalışma koşullarının bozulmaması, personelimizin ek görev yüküyle performansının olumsuz etkilenmemesi amacıyla kurulan Takviye Hazır Kuvvet Müdürlükleri toplumsal eylem/etkinliklerde, riskli spor müsabakalarında, afetlerde görevlendirilmektedir” denildi. Açıklamada, “Takviye Hazır Kuvvet Müdürlüklerimizin kurulması ile toplumsal etkinliklerde alınacak önlemlere yardımcı olunması, personelin sevklerinde ekonomik yönden tasarruf edilmesi sağlanmıştır, iş veriminin artırılması hedeflenmektedir” ifadesi kullanıldı.