[
AKP hükümetlerinde ekonomi ve dışişleri bakanlığı yapan ve bir dönem başbakan yardımcısı olarak görev alan DEVA Partisi kurucusu Ali Babacan, Reuters haber ajansına verdiği söyleşide, Türkiye’nin ihtiyacı olduğu yabancı fonları çekebilmesi ve ekonomik büyümeyi tekrar sağlayabilmesi için öncelikle ekonomik güvenilirliğini yeniden inşa etmesi gerektiğini söyledi.
53 yaşındaki eski Başbakan Yardımcısı Babacan, kurulmasına katkı sağladığı AKP’nin ilerlediği yönle ilgili ”derin farklılıklar” oluştuğu gerekçesiyle geçen yıl Temmuz ayında istifa etmiş, Mart ayında da Demokrasi ve Atılım Partisi’ni (DEVA) kurmuştu.
Babacan, Reuters haber ajansına verdiği söyleşide, Türkiye’nin yeni döviz kaynaklarına erişim sağlayamaması durumunda Türk Lirası’nın bir kez daha değer kaybıyla karşı karşıya kalabileceği uyarısında bulundu, ancak Türkiye’nin ekonomik kurumlarına olan güvenin erozyona uğradığına dikkat çekti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya’yı faiz indirimine gitmediği gerekçesiyle geçen yıl görevden almıştı. Merkez Bankası’nın o dönemden bu yana faiz oranlarını enflasyonun altına çekmesi, bankanın bağımsızlığını tartışmaya açmıştı. Merkez Bankası’nın Türk Lirası’nın daha fazla değer kaybına uğramasını engellemek için milyarlarca dolar harcaması, Ankara’yı yabancı fon arayışına itti.
Ali Babacan, Reuters söyleşisinde, ”Türkiye yabancı dövizi yakında bulmak zorunda, ama önce ekonomi yönetimine olan güven ve itibarı yeniden kazandırmalı” şeklinde konuştu.
Babacan, ”Kurumlar zaten çoktan güvenilirliğini yitirmişti. Soğan fiyatlarını kendiniz belirleyebilirsiniz. Ama döviz fiyatlarının ne olacağını siz belirleyemezsınız, uluslararası piyasalar bu şekilde işlemez” dedi.
Babacan AKP’de önce Ekonomi Bakanı, sonra Dışişleri Bakanı, 2009-2015 yılları arasındaysa Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştı.
Kamuoyu yoklamaları, DEVA Partisi’nin yüzde 1 ila yüzde 2 oranında destek gördüğünü ortaya koyuyor. Erdoğan hükümetinin 2023’e kadar dayanması olasılığının düşük olduğunu kaydeden Babacan, önümüzdeki yıl ya da 2022’de seçim olmasını beklediğini söyledi.
Corona pandemisi, yatırımcıların döviz rezervlerinin azalmasıyla ilgili kaygıları ve yüksek dış borç yükümlülükleri, Türk Lirası’nın değerine büyük darbe indirdi. Ancak Katar’ın geçen ay mevcut döviz takas (swap) hattının hacmini üç kat arttırarak 15 milyar dolara çıkarması, hükümete destek sağladı.
Reuters’a konuşan yatırımcılar ve bankacılara göre, Türkiye’nin en kötü senaryonun gerçekleşmesi durumunda para transferlerine ya da bankalardan çekilecek para miktarına limit koyarak sermaye kontroluna gitmesi mümkün. Ancak hükümetin bu yolda çoktan ilerlemeye başladığını kaydeden Babacan, ”Sermaye kontrolu siyah-beyaz bir bölge değildir, gri tonları da mevcuttur. Türkiye daha koyu gri tona doğru ilerliyor” dedi.
Avrupa Merkez Bankası’nın kilit bir ticari ortağı korumak için swap hattı açabileceğini söyleyen Babacan, ”Eğer Türk ekonomisi bugün çökerse bu durum Avrupa’daki ekonomilere de zarar verir. Avrupa Merkez Bankası bunu görüyor olmalı ve etkin bir rol oynamalı” ifadelerini kullandı.
[